Ишонч асосий ўринда туради

«ПАХТАКОР» АЪЗОСИ ЗАБИҲИЛЛО ЎРИНБОЕВ ҲАҚИДА
Ўзбекистон ўсмирлар терма жамоасидаги ўйинларини кузатиб, ўзига яраша хулоса чиқарган ҳолда яхшилаб парваришлаб, малакали мутахассиснинг қўл остига тушса, келажакда савияли ҳужумчига эга чиқишимиз борасидаги мулоҳазаларимизни баён этгандик. Вақтлар ўтиб, тахминлар ўзини оқлади. Кейинчалик тенгқурлари билан уч бора жаҳон чемпионатида тўп сурганлиги билан тарихдан ўрин эгаллади. Эндиги навбат миллий терма жамоа шарафини ҳимоя қилиш қолмоқда. Бунинг учун эса футболчи ўз устида доимий равишда ишлашдан ташқари, клубдаги мураббийларнинг ишончи ҳам асосий ўринда туради.

ИЛК ҚАДАМЛАР ОСОН ЧИҚМАСЛИГИ ТАБИИЙ
Ўзбекистон терма жамоасининг турли ёшдаги вакиллари таркибида уч бор жаҳон чемпионатида иштирок этиш ўзига яраша воқеликдир. Тарихга мурожаат этадиган бўлсак, бундай бахт камдан-кам чарм тўп усталарига насиб этган. Япониялик таниқли футболчи, ҳозирги кунда Германия чемпионатида тўп сурувчи Дортмунднинг «Боруссия» клуби шарафини ҳимоя қилиб келаётган Шинжи Кагавагагина бундай натижани қайд этиш насиб қилган. Демак, бугунги қаҳрамонимизнинг ҳавас қилса арзийдиган ўзига яраша натижалари мавжуд. Яхши маълумки, ёш футболчилар билан камроқ интервьюлар беришга ҳаракат қиламиз. Келажакларига зиён етказиб қўймаслик мақсадида. Биринчи сафардагисида ҳам ўзи билан алоҳида суҳбат уюштира олмагандик. Чунки катта футболда дастлабки қадамларни ташлай бошлаган спортчидан жўяли фикр олишингиз қийин масаладир. Асосан ўз қарашларимиз ва мураббийларнинг мулоҳазаларига ўрин бергандик. Бу сафар фикрларига таянишни мақсад қилиб, ўзи билан алоқага чиқиб, ниятимизни изҳор этдик. Истеъдодли ҳужумчи гапларимизни тинглаб бўлгач, таклифимизга розилик бермади. Ҳали бир нимани қо-йиллатиб қўймаганини изҳор этиб, суҳбатимизни тезда интиҳо топишига сабаб бўлди. Энди «очилмаган» қирраларини кашф этишда мураббийларнинг маҳорати асосий ўринга чиқади. Шунингдек, футболчи ҳақида етарли маълумотга эга бўлишингизни таъминлаш учун эски архивларимизни титиб, статистик рақамларга мурожаат этдик. Мана шу орқали фикрларимизнинг қуруқ бўлиб қолмаслигини таъминлашга уриндик.

«БУНЁДКОР»ДАГИ ФАОЛИЯТИ
Академияни тамомлаганидан кейин «Бунёдкор»га қабул қилинган кам сонли ўзларининг тарбияланувчилари қаторида эди. Малакали мураббий қўли остида аста-секин шаклланиб, ўрнини топиб бора бошлади. Бўй-бастининг баландлиги, тезликда ҳаракат қила олиши ва рақибларга қарши курашда чўчимаслиги орқали мутахассислар эътиборини қозонганди. Афсуски, Миржалол Қосимов терма жамоага ўтганидан кейин клубдан ҳам кетишга мажбур эди. Айнан мана шу ҳолат «қалдирғочлар» клубидаги кўплаб истеъдодларнинг зиёнига хизмат қилди десак янглишмаймиз. Бош мураббийликни ўз қўлига олган Сергей Лушан даврида бироз тушуниб бўлмайдиган сиёсат юритилди. Натижада, Сардор Собирхўжаев, Дилшод Жўраев, Алибобо Раҳматуллаев, Забиҳилло Ўринбоев сингари келажагига умид билан боқилаётган футболчиларга нисбатан ишонч камайиб кетди. Ўсиб боришларида ёрдамлашишнинг ўрнига, руҳий томондан қийин ҳолатга тушириб қўйдилар. Шунинг учун бирин-кетин биз санаб ўтган ўйинчилар жамоани тарк этмаса бўлмаслигини тушунишиб, бошқа жойлардан қўним топишга мажбур эдилар. Охиргилардан бўлиб Забиҳилло клубдан кетди (ҳозирда Миржалол Қосимов икки нафари - Жўраев ва Собирхўжаевни ортга қайтаришга эришди). Бу вақтга келиб миллий терма жамоанинг муҳим аъзоларидан бирига айланиши кўзда тутилган иқтидор эгаси мазкур ҳолатда ўзини йўқотиб қўймаган бўлса-да, қандайдир ўзгаришларга қўл уришга маҳкум этилганди.  Халқаро майдонларда дадил хатти-ҳаракатлари, меҳнаткашлиги ҳисобига тажрибасини бойитиб, бошқа мутахассисларнинг эътиборини тортаётган бўлса-да, клубдаги салбий муҳит руҳий томондан баъзиларга қўшимча зарба бўлди. Бежиз иқтидор эгаларининг ўз ўринларини топиб кетишларида мураббийларнинг ўрни беқиёс эканлигига тўхталмаймиз. Афсуски, вақтдан бироз ютқазилди.

ИМКОНИЯТЛАРИГА БАҲО
Ўзбекистон U-23 термасининг сардори ҳақида Осиёда ҳам жуда яхши билишади. Яхши эсласангиз, 2015 йили қитъанинг энг яхши ёш футболчиларини аниқлашда уч нафар вакилларимиз рўйхатга киритилганди ва уларнинг ичида Забиҳилло Ўринбоев ҳам бўлганди. 2010 йилдан бошлаб ёшлар, ўсмирлар термаси таркибига мунтазам равишда жалб қилиниб, барча йирик мусобақаларда иштирок этиб келди. Тўпурарлик маҳоратини намойиш этиш билан бир қаторда тенгқурлари орасида яққол ажралиб турарди. Осиё Кубокларида муваффақиятли иштирок этишиб, жаҳон мундиалида ҳам мунтазам тўп сурган авлод вакиллари сифатида тарихдан ўрин эгаллашди.

Забиҳилло қизғончиқ ҳужумчилар тоифасига кирмайди. Мураббийлар кўп учрашувларда ҳужумчилар ортида, баъзан плеймейкер сифатида фойдаланганликларини биламиз. Сабаби, майдонда теран фикрлай олади, қулай вазиятда турган шерикларини пайқаб, ўз вақтида аниқ пас беришнинг ҳам уддасидан чиқади. Ўнг оёғида кучли зарбалар йўллай олса-да, чапида бериладигани ҳам ёмон кетмайди. Муҳим паллаларда шерикларини ортидан эргаштира оладиган етакчилик хусусияти мужассамлашган. Катта тезликда ҳаракат қила оладиган кам сонли ўзбекистонлик ўйинчилар қаторида тилга олинади. Тўпни боши билан яхши ўйнай олишини ҳам алоҳида таъкидлаб ўтмоқчимиз. ОФКнинг таъбири бўйича, 23 ёшгача бўлган футболчилар ичида катта тараққиётга эришишга муваффақ бўлаётган 10 нафар футболчилардан бири сифатида эътироф этилади. Усталар жамоасига ўтганида ҳам ўзини йўқотиб қўймай, худди узоқ йиллик тажрибага эга ижрочилардек ҳаракатланишни билади. Бежиз Осиё Чемпионлар лигасида ҳам «Бунёдкор»нинг хавфли ҳужумчилари қаторида рақиблари таъкидлаб ўтганликлари ўз-ўзидан бўлиб қолмайди.

КЕЛГУСИ ТАҚДИРИ МЕҲНАТЛАРИГА БОҒЛИҚ
Ёшликда берилган баҳо доим ҳам ўзини оқлайвермайди. Масалан, ёшлар ўртасидаги вакилларимиз қатнашган жаҳон чемпионатларидан бирини ёдга олайлик. Ален Халилович ҳақида жуда кўплаб мутахассислар ижобий фикрлар билдиришиб, ёрқин келажак кутаётганлигини таъкидлашганди. Ахир «Барселона» сафига бежиз таклиф этишмайди. Афсуски, воқеалар ривожи ижобий тарзда кечмай, каталонияликлар таркибини тарк этганига анча бўлди. Ўртамиёналикка ўралашиб қолди. Аксинча, французлар ярим ҳимоячиси Поль Погба ўзига юқори баҳо бериб юбориб, ишламай қўйган футболчи сифатида таъриф олганди. «Манчестер Юнайтед»дан ҳам шунинг учун кетиб қолганлигига урғу беришганди. Бугунги кундаги ҳолатига эътибор беринг. Энг кучли ярим ҳимоячилар билан бемалол тенглаштириш мумкин. Ҳали келажаги олдинда.

Жуда кўплаб ёш иқтидор эгалари сал танила бошлашгач, машҳурликнинг «юки»ни кўтара олмай, осонгина четга чиқиб қолаётганликларига катта муаммо сифатида қараймиз. Айримлари қўлларига яхши пул туша бошлаганидан сўнг, енгил ҳаётни афзал билишиб, ўз устларида ишлашдан тўхтаб қолишмоқда. Гўёки, номи танилди ва қолгани бир маромда давом этади деган фикрнинг устунлиги сезилади. Шунинг учун жаҳон чемпионатларида тўп суриш, ёшлар учун келажакларига қўйиладиган ижобий ташхис вазифасини ўтаб бера олмайди. «Пахтакор»даги катта иқтидор эгаси бўлган Темур Ҳакимовни мисол тариқасида кўп келтириб ўтамиз. Ўзи ҳам хатоларини англаб етиб, охирги интервьюларида адашганлигини тан олиб ўтди. Маишатга ўта берилиб кетиши оқибатида, зўр келажак эмас, ўзимизнинг клубларда қўним топиши ҳам жиддий масалага айланди. Аксинча, Игорь Сергеев ишнинг кўзини биладиган йигит экан. Қолаверса, Бабаяннинг ҳурматини қозонишга эришгани учун, доимий қўллаб-қувватлашига сазовор бўлди. Хориж клубларида ўйнаб келишини таъминлади. Шунингдек, миллий терма жамоанинг асосий таркибида мунтазам равишда туширилиб, тажрибасининг ортиши билан бир қаторда нархининг кўтарилишида ҳам муҳим омил бўлди. Мана буни мураббий тарафдан омаднинг чопганлиги дейиш мумкин. Забиҳилло анча тартибли, интизомга амал қилишни хуш кўрадиган йигитлар тоифасидан эканлигини мураббийлардан эшитганмиз. Ўзини бошқара олмай қоладиган ёшдан ўтди ҳисоби. Қолаверса, яхши оилада тарбия топган. Ота-онасининг ҳурматини жойига қўйишини  дўстлари ижобий ҳислатларидан бири сифатида эътироф этишади. Яхши эсимизда, Забиҳиллонинг футболдаги илк қадамлари ҳақида ёзган биринчи мақоламиз газетада чоп этилганда, онаси кўзига ёш олиб, ўғлининг қандай фарзанд бўлиб етишаётганидан фахрланганлигини кейинчалик ҳикоя қилиб беришганди.

2017 йил мавсуми ёдда қоладиган даражада кечмаётганлиги аниқ. «Бунёдкор»дан кетганидан сўнг, «Олмалиқ» мураббийлари таклифини қабул қилди. Биринчи даврада майдонга тушиб турса-да, Виктор Кумиковнинг асосан ҳимояланишга мўлжалланган футболида ҳужумчиларнинг сермаҳсуллиги пасайиб кетади. Қолаверса, ҳикоямиз қаҳрамонидан асосан орқа чизиқда фойдаланиб келишди. Қарши ҳужумларда омадларини қидиришганда, ишлар олдинга чопмаганлиги, жамоа аъзоларининг киритган кам сонли голларидан ҳам англаб олиш қийин эмас. Эндиликда «Пахтакор»га кўчиб ўтди. Демак, олдинга қадам ташлашда давом этмоқда. Бу ҳам ўзига яраша чақириқ ҳисобланади. Қолаверса, футболчи сифатида айнан мана шу клубда тарбия олганлигини ҳикоя қилиб ўтганмиз.

ЮРИЙ ГОСПОДАРЧУКНИНГ ШОГИРДИ
Яна бир эътиборга арзигулик ҳолатга диққатингизни жалб қилмоқчимиз. Юрий Михайлович Господарчук ишонган шогирдлари - Миржалол Қосимов, Шуҳрат Мақсудовлар қаторида Забиҳиллони ҳам алоҳида эслаб ўтишига, ўзи билан суҳбат уюштирганимизда алоҳида таъкидлаб ўтгандик. Ҳозирда Ўзбекистон U-23 таркибининг сардори ҳисобланади. Миллий терма жамоа олдида халқаро миқёсда йирик мусобақалар йўқ ҳисоби. Келаси йили асосий турнирларда айнан олимпиячиларимиз иштирок этишлари кўзда тутилган. Забиҳилло ва унинг қолган шериклари яхши формани ушлаб туришлари учун клублари сафида кўпроқ ўйин амалиётига эга бўлиб туришлари талаб этилади. «Пахтакор»да рақобат ўта кучли ва номлар, маҳорат бобида кучли ижрочилар жамланишган. Шубҳасиз, Ўринбоев ушбу қийинчиликларни ҳам ортда қолдириб, янада шахдам қадамлар билан илдамлай бошлайди. Бошқачасига кўнмаймиз ҳам. Чунки айнан ҳужумчилар борасида ўзбек футболи катта муаммоларга дуч келаётгани барчамизга маълум. Агар мана шу йигитларимиз ушбу камчиликнинг барҳам топишида ўзларини кўрсатмасалар, бошқа қаёқдан нажот кутамиз? Қолаверса, эртага янгиланган терма жамоамизнинг асосини мана шундай юрагида ўти бор, ватан учун бутун борлиғини берган ҳолда ҳаракат қилишга тайёр йигитларига ишонамиз, умид қиламиз. Албатта, бунинг учун холис тарзда фикрлаб, футболчиларни қўнғироқлар орқали эмас, ҳақиқий танланишлари, тайёргарликка эътибор қаратилиб, рақобатда ютиб чиқаётганларни таклиф қила бошласалар, албатта фойдасини кўрамиз. Ҳали Ўзбекистон футболида иқтидорлар кўп эканлигини мана шу ёшларимиз амалда исботлашлари талаб этилади. Қаторасига жаҳон чемпионатида қатнашганликлари ўз-ўзидан бўлмаганига ана шунда ишона оламиз.

Абдулҳафиз АБДУЛАЗИЗ ўғли.