Акмал Холматов:«Камида яна 1,5 йил футбол ўйнамоқчиман»

Ўзининг юлдузли онларини айнан фарғоналиклар таркибида ўтказган ярим ҳимоячининг сўнгги клуби Тожикистоннинг «Истиқлол»и бўлганди. Бу жамоа шарафини тўрт ой мобайнида ҳимоя қилган Холматов ОФК кубогидаги омадсизликдан кейин Ўзбекистонга қайтишни афзал билди. Уни Фарғонада қучоқ очиб қарши олишди. Биз 40 ёш билан юзлашган Акмал Холматовни «Нефтчи»нинг Тошкентдаги йиғини доирасида ташкил этилган ўртоқлик учрашувидан сўнг суҳбатга чорладик.

- Акмал ака, ўзингиз учун қадрдон бўлган «Нефтчи» сафига қайтдингиз. Ўтган вақт мобайнида клубда қандай ўзгаришлар рўй берибди?

- Деярли ҳеч нарса ўзгармаган. Албатта, мен ўйнаган пайт билан таққослаганда, таркибда катта ўзгаришлар бор. Мураббийлар штаби тўлиқ алмашган. Бугун жам бўлган таркиб анча мазмунли ўйин намо-йиш этяпти. Мураббийлар ёшларга урғу қаратишяпти. Ўз ўрнида бу футболчилар ҳам мураббийлар ишончини оқлашга интилишмоқда.

- Сиз ўйнаган илк даврдаги футболчилардан ҳозир саноқлиларигина ҳамон «Нефтчи» сафида тўп суришяпти...

- Уларни кўриб хурсанд бўлдим. Мансур Саидов билан деярли бир вақтда ўйнай бошлаганмиз. У «Нефт-чи»нинг ҳақиқий сардори. Қолаверса, мен билан бирга Анвар Бердиев ҳам «Нефтчи»га қайтди. Биз фарғоналиклар сафида эканлигимиздан хурсандмиз.

- Маълум муддат Тожикистоннинг «Истиқлол» клубида тўп сурдингиз. Бу клубни тарк этишингизга нима сабаб бўлди?

- «Истиқлол» билан йил бошида бир йиллик шартнома имзолагандим. Лекин ОФК кубогидаги омадсиз иштирокимиз сабаб клубни тарк этишга мажбур бўлдим. Тўрт ой мобайнида «Истиқлол» шарафини ҳимоя қилдим. Кейин икки томонлама келишувга кўра жамоадан кетдим. Клуб раҳбарияти қароримга ҳурмат билан қараб, кетишимга тўсқинлик қилмади.

- Шу ёшингизда ҳам ўзингиздан 20 ёш кичик футболчилар билан бир хилда машғулот ўтказяпсиз, югуряпсиз. Ўзингизни қандай ҳис қиляпсиз? Чарчоқ аломатлари сезилмаяптими?

- Бу кўпроқ сизларга кўринади. Иштиёқим бор экан, ўйнашда давом этаман. Лекин ёш ўтгани сари, барибир, чарчоқ аломатлари сезилар экан. Кучли хоҳиш бўлгани билан организм-ни алдай олмас экансиз. Шунга қарамай, қўлимдан келганича жамоага ёрдам бериш, кўп йиллик тажрибамни ёш футболчилар билан баҳам кўришга астойдил ҳаракат қиламан.

- Демак, бу йил фаолиятингиздаги сўнгги мавсум бўлмайди, шундайми?

- Албатта. Ҳали бутсаларимни михга илиш фурсати етмади. Яна камида бир ярим йил профессионал тарзда тўп сурмоқчиман.

- «Нефтчи» билан қанча муддатга шартнома имзоладингиз?

- Битим бир ярим йилга мўлжалланган.

- «Нефтчи» бош мураббийи Андрей Фёдоров ҳам юлдузли онларини айнан шу клуб таркибида ўтказган. Умуман, мураббийлар штаби ҳақида қандай фикрдасиз?

- Ўз вақтида Фёдоров билан бирга ўйнаганмиз. Қолаверса, Мурод Исмоилов, Алексей Евстафеев ҳам «Нефтчи» учун бегона эмаслар. Мураббийлар штаби билан гаплашиб олдик. Менга ишонч билдиришгани учун уларга ўз миннатдорчилигимни билдираман. Ишончларини оқлашга интиламан. Шу шартномадаги бир йил давомида клуб ғалабарига ҳисса қўшсам, зиммамдаги масъулиятни бажарган бўламан. Футболчиликдан ташқари, параллель тарзда ёш футболчиларга ҳам ёрдам бериш ниятидаман.

- Иккинчи даврада «Нефтчи» олдига қандай вазифа қўйилди? Совринли ўринлар учун курашмоқчимисизлар?

- Ҳеч иккиланишларсиз, аниқ айта оламан, иккинчи давра баҳслари кутилганидан ҳам шиддатли кечади. Ҳозир «Пахтакор», «Металлург», «Насаф», «Бухоро», «Қизилқум» каби жамоалар бронза медаллари учун курашиш истагида эканликларини яширишмаяпти. Кўряпсиз, ҳозир санаб ўтилган клублар ўз ниятларини амалга ошириш учун таркибларини сезиларли тарзда кучайтириб олишди. Ўз ўрнида «Нефтчи» ҳам шу мақсадда майдонга тушади. Биз биринчи галда ўз ғалабаларимиз билан мухлисларни хушнуд этишга астойдил ҳаракат қиламиз. Биласиз, Фарғонада футболни жуда яхши кўришади. Қайси ўринни эгаллашимиз эса мавсум якунида турнир жадвалида акс этади. Ҳозирдан фалон ўринни эгаллаймиз, дейиш ҳам ноўрин бўлади. Кутилмаган натижалар кўп қайд этиляпти. Башорат қилишга қўрқасан киши. Ҳар қандай ҳолатда ҳам «Нефтчи» фақат юксак марраларни кўзлаб майдонга тушади. Бу жамоамизга хос хусусият. Турнир жадвалининг қайси поғонасида юриши, қандай таркибга эга бўлишидан қатъий назар, «Нефтчи» ҳар бир учрашувга ғалаба илинжида тушади. Буни мухлислар ҳам, футбол мутахассислари ҳам жуда яхши билишади. Мана, ўзингиз гувоҳи бўлдингиз, «Нефтчи»ни ўз вақтида Ўзбекистоннинг энг кучли жамоасига айлантира олган Юрий Саркисян ҳам бугун келиб, ўйинимизни бевосита томоша қилди. Ҳозир «Нефтчи»да ишламаётган бўлса ҳам бу клуб унинг қалбида мангу яшайди, «Бунёдкор»да ишлаётганига қарамай, «Нефтчи»нинг ўйинларига бефарқ эмас. Юрий Вазгеновичдан жуда кўп нарса ўргандим. У бой тажрибага эга мураббий.

- Саркисян сизга отадек бўлиб қолган, тўғрими?

- Отадек эмас, ота деяверинг (кулади).

- Муносабатлар ҳамон сақланиб қолганми?

- Албатта. Тез-тез қўнғироқлашиб турамиз. Ҳалигача ўз маслаҳатларини аямайди. Мени ҳали ҳам ёш боладек кўриб, баъзида койиб қўяди. Бу мутахассисдан бир умрга миннатдорман. Нафақат футболчи, балки комил инсон бўлиб шаклланишимда Юрий Вазгеновичнинг хизмати катта бўлган.

- Саркисянни қаттиққўл мураббий сифатида биламиз. Футболчиларни роса койирди...

- Тўғри. Лекин у футболчилардан нафратлангани учун дакки бермайди. Ўйиндан кейин бу мураббийдан яхши инсон йўқ. Тўғри тушуниш керак, жамоага куюнганидан уришарди. Баъзида ўйин чоғи сизни уришгач, унга имо-ишоралар билан хатодан тўғри хулоса чиқарганингизни билдирсангиз, ортиқча гапирмасди. Лекин мураббийга терс жавоб қайтариш яхши эмас. Шундай вазиятларда у тутоқиб кетади. Шунчаки, буни Юрий Саркисяннинг фақат ўзигагина хос хусусият сифатида қабул қилиш керак. Ҳеч бир мураббий шогирдини ёмон бўлсин, деб уришмайди. Бироз қаттиққўллик зиён қилмайди, акс ҳолда, жамоада тартиб ўрнатиш қийин. Тартиб-интизомни таъминламаган клуб эса ҳеч қачон яхши натижага эришолмайди.

- Унинг бу қаттиққўллигини футболчилар юракка яқин олишармиди?

- Ҳа, баъзиларнинг кўникиши қийин кечади. Шахсан мен даккилардан тўғри хулоса чиқаришга ҳаракат қилардим. Баъзан эса бунга эътибор бермасдим. Чунки Юрий Вазгеновичнинг ўйиндан кейин қандай инсонга айланишини жуда яхши билардим.

- Менимча, фурсати етиб, футболчилик фаолиятингиз якунланганидан кейин мураббийликда ишласангиз керак. Кўриниб турибди, футболга бўлган меҳрингиз жуда ҳам баланд...

- Шундай бўлмаса, 40 ёшимда ҳам коптокнинг ортидан қувиб юрармидим (кулади)? Албатта, вақти келиб, футболчилик фаолиятим якунланганидан сўнг мураббийликда ўзимни синаб кўриш истагим бор. Бунга ҳозирдан ўзимни тайёрлаяпман. Менинг бахтим тажрибали мураббийлар қўл остида ўйнаганимда, деб ўйлайман. Улардан жуда кўп нарса ўргандим. Ён дафтарчам бор, унга ҳар бир мураббийдан ўрганганларимни ёзиб бораман. Вақти келиб уларнинг тавсиялари менга асқотишига ишонаман.

- Балки «Нефтчи»да мураббий сифатида ишларсиз?

- Нима учун йўқ? Бу клуб мен учун жуда қадрли. Акмал Холматов бўлиб шаклланишим ва танилишимга айнан «Нефтчи» сабаб. Бежизга яна жонажон жамоамга қайтмадим. Анвар Бердиев ҳам шу ниятда қайтган.

- Қирқ ёшингизда ҳам чарчоқ нималигини деярли билмаяпсиз. Бу муваффаққиятнинг сири нимада?

- Ҳаммаси жуда оддий. Меҳнат, меҳнат ва яна меҳнат! Меҳнат қилиш орқалигина инсон муваффақиятга эришиши мумкин. Ҳеч нарса осонликча қўлга киритилмайди. Қолаверса, тартиб ва режа бўлиши шарт. Вақтида машғулот ўтказиш, вақтида ҳордиқ чиқариш даркор. Узоқ йиллар давомида бир маромда тўп суриш учун футболчининг ўзи амал қиладиган кундалик режими бўлиши лозим. Энг муҳими, бу тартибга доимо риоя қилиш керак.

- Демак, сиз қатъий кундалик режимига амал қиласиз?

- Бўлмасам-чи. Акс ҳолда, 40 ёшимда ҳам футбол ўйнамас эдим. Ўз вақтида ухлашга одатланганман. Дам олишга фурсат туғилса, ҳар қандай зарур ишимни бир чеккага суриб қўйиб, ҳордиқ чиқараман. Вақтида овқатланаман. Бу - тартиб. Уни менга ҳеч ким ўргатмаган. Агар ўз вақтида ухламасам, машғулотларда кўнгилдагидек қатнаша олмайман. Яхши шуғуллансам, табиийки, эртаси куни ўйинда бинойидек ҳаракат қиламан.

- 34 ёшингизда легионер сифатида Эрон чемпионатида тўп сурдингиз. Бу сизга қийинчилик туғдирмаганмиди? Умуман, Эрон варианти қандай пайдо бўлган эди?

- Биласизми, нафақат Эрон, балки бошқа давлат клублари ҳам 30 ёшдан ошган легионерларга ишонч билдиравермайдилар. Шу боис форс клубига ўтишим қизиқ бўлган. Шартнома тузишимдан аввал жамоа бошлиғи мени яхшигина кузатди. Икки кунлик машғулотимдан кейин шартнома имзолашимизни айтди. Қўшимчасига ёшимнинг аҳамияти йўқлиги, энг муҳими, жисмоний тайёргарлигим талаб даражасида эканлигини тушунтирди. Ўшанда бу сўзларни эшитиб, жуда хурсанд бўлгандим. Аввалига жамоамиз мураббийи менга ишонмади. Бир нечта синовларни берди. Шундан ке-йин жисмоний тайёргарлик бўйича хорватиялик мураббийимиз бош мураббий мени текшираётганлигини айтди. Ўз навбатида, истаганларича текширишлари мумкинлигини таъкидладим. Ўзбекистонда бундай савиядаги ўйинчилар кўплигини билдирдим. Бу ҳали ҳаммаси эмас. Камига улар мени допинг истеъмол қилган, деган шубҳага ҳам боришди. «Зоб-Оҳан» билан ўйинда 2:1 ҳисобида ғалаба қозондик ва мен иккита гол урдим. Қизиғи шундаки, ўзимизнинг мураббийимиз допинг назоратидан ўтишим кераклигини айтди. Ҳайрон қолдим, ахир унинг учун фойда келтираётган бўлсам, нега менга ишонмаяпти, деб ўйлаб қолдим. У эса фикрида қатъий туриб олди. Допинг назоратидан муваффақиятли ўтганимдан кейин мураббийимиз мендан кечирим сўради.

- Баъзида эшитиб қоламиз, «Нефтчи»дан кетган футболчи «кўкармайди». Бу гапга сиз қандай муносабат билдирасиз?

...

Суҳбатнинг тўлиқ қисмини "ИнтерФутбол" газетаси сайтида ўқишингиз мумкин.

Камолиддин АЛИМОВ суҳбатлашди