Шевченко ҳақида 40 факт

«Соккер.ру» портали эса шу муносабат билан афсонавий футболчи ҳаётидаги 40та энг муҳим фактлардан ўзига хос «гулдаста» тузиб, виртуал олам орқали Шевага йўллади.

Шевченко 1976 йилнинг 29 сентяб­рида Киев вилоятининг Дворковшина қишлоғида туғилган. У уч яшар бўлганида, Шевченколар оиласи Киевга доимий яшаш учун кўчиб ўтишган.

Андрей дунёга келган қишлоқда унинг туғилган куни ҳар йили каттакон байрамга айланиб кетади. Ҳаваскорлар ўртасида футбол ўйини ўтказилади. Дворковшина қишлоғининг жамоаси эса табиийки, «Андрей Шевченко» номини олган.

Агар футболчининг бобоси Николай очарчилик йилларига дош беролмаганда, немисларга асир тушмаганида, Японияга қарши урушдан тасодиф туфайли қолиб кетмаганида, Андрей умуман дунёга келмаган бўларди. Хуллас, оила бошлиғи юқоридаги барча офатлардан жон сақлаб қолиб, ўз турмушига асос солган.

Бўлажак футболчининг отаси ҳарбий бўлиб, онаси - Любовь Николаевна бутун умр қишлоғидан кетишни истамаган ва оила бошлиғи Киевда уй қуришни таклиф қилганда, бунга қатъий рад жавобини берган. Аёл тўғри йўлни танлаган, бизнингча. Чунки худди шу йили Андрейнинг отаси кутилмаганда дунёдан ўтади.

Андрей ҳам ака-ука Кличколар сингари, ҳарбий билимларга ихтисослашган Суворов номидаги билим юртида ўқиши мумкин эди. Зеро футболчининг отаси ўғлининг тўп ортидан чопишини эмас, айнан шу билим юртида таҳсил олишини истаган эди.

Шевченкодаги футболга иқтидорни анча кеч, у тўққиз ёшга тўлганида биринчи мураббийи Андрей Шпаков пайқаб қолган. Ўшанда мутахассис чекка тумандаги мусобақага келиб, Шевченконинг ўйинини кўриб қолганди. Агар Шпаков бўлмаганида, Шевченко футболчи сифатида камол топмаслиги мумкин эди.

Андрей ўсмирлик чоғларида аввалига таянч ярим ҳимоясида тўп сурган ва ҳатто Киевнинг «Динамо» клуби футбол мактабига қабул қилинмаган. Кейинроқ мураббийлар ўз хатоларини англаб етиб, уни дарҳол  ёш тоифасидаги бўлажак футболчилар қаторига қўшишди.

Шевченко «Динамо» таркибида беш марта Украина чемпиони бўлган, уч марта мамлакат суперкубогини қўлга киритган. Икки бор энг яхши тўпурар сифатида тан олинган. Албатта, 22 ёшида «Милан»га кетган футболчи учун бу - ажойиб натижа.

У илк бор Украина чемпионатида Донецкнинг «Шахтёр» клубига қарши майдонга тушган. Еврокубоклар доирасидаги дебюти эса 1994 йилнинг ноябрига, Москванинг «Спартак» жамоасига қарши ўйинга тўғри келади.

Шева 18 ёшидаёқ ЕЧЛ доирасида «Бавария» дарвозасини ишғол қилади. Кейинроқ эса у «Барселона»га қарши ўйинда «хет-трик» қайд этади.

У Лобановский давридаги «Динамо»даёқ Чемпионлар Лигаси тўпурари бўлади. Бу воқеа 1998-1999 йиллар мавсумида рўй берган ва ўшанда киевликлар ярим финалда юришни тўхтатгандилар.

Шевченко «Динамо»даги фаолиятини бошлаган пайтда зарарли одатларга ружу қўяди: тамаки чекади, дарс­дан қочади ва ҳоказо. Лекин ке-йинчалик улғайгач, бу ёмон одатлардан қайтади.

Андрей жуда кўплаб хайрия ишларини амалга оширган, аммо уларнинг ҳаммаси ОАВларда эълон қилинмаган. Жумладан, у ўзи ўқиган мактабга, Киевдаги меҳрибонлик уйларига, касалхоналарга ёрдам қилган, хайрия учрашувларида иштирок этган.

«Милан»нинг ишбилармон раҳбарлари Шеванинг трансфери ўша даврдаги Италия футболи учун рекорд бўлгани сабабли, футболчининг маошини жуда камайтириб юборишади. Шевченко эса улар билан кўп тортишмай, қанча кўп гол урса, маошини шунча купайтиришларига келишиб олади. Клуб хўжа­йинлари аввалига йигитчанинг камтарлигидан хурсанд бўлишади. Бироқ кейинчалик Андрей голлари билан уларни янада хурсанд қилиб, маошини ўзи истаган даражага келтиради.

«Милан»даги биринчи мавсумдаёқ рақиблар дарвозасини 24 марта аниқ нишонга олиб, «А» серия тўпурарига айланди. Ўша даврнинг энг кучли ҳужумчилари саналган Эрнан Креспо ва Габриэль Батистута Андрейдан битта гол камроқ уришганди. Орадан тўрт йил ўтгач, Шевченко бу муваффақиятни яна такрорлади.

Андрей - «Милан дербилари» тарихидаги энг сермаҳсул футболчи. Яъни, у «дерби»ларда «Интер» дарвозасига жами 14та гол урган. Афсонавий Жузеппе Меацца ҳисобида эса 13та гол бор эди.

Шевченко - Украина тарихидаги энг яхши тўпурар (48та гол), шунинг­дек, терма жамоадаги ўйинлар сони бўйича Тимошукдан кейин иккинчи ўринни эгаллаб турибди.

Андрей Николаевич Олег Блохин ва Игорь Белановлардан кейин «Олтин тўп»ни қўлга киритган учинчи украиналик футболчи. Дарвоқе, у мазкур танловда икки бор учинчи ўрин соҳиби бўлган.

Ҳужумчи 2004 йили «Олтин тўп» совринини қўлга киритгач, уйига қайтади-да, энг аввало, «Динамо» стадиони яқинидаги Валерий Лобановский хотирасига ўрнатилган ёдгорликни зиёрат қилади. Кейин эса Европанинг энг кучли футболчисига бериладиган совринни қўлида кўтариб олиб, Киевдаги мактабларни айланади. Бундан мақсад битта эди - болалар жиддий орзулар албатта, ушалишига гувоҳ бўлишлари учун.

Дунёнинг кўпгина машҳур ҳужумчилари ёшлик чоғларида айнан Шевченкога ҳавас қилиб улғайишганини айтишади. Бундайлар сирасига Жеко, Жиру, Дрогба, Йоветич каби форвардларни киритиш мумкин.

Андрей «Милан» таркибида 2003 йилги ЧЛ финалида «Ювентус»ни мағлуб этиб, «шалпангқулоқ» соврини соҳибига айланган илк украиналик футболчи бўлди. Ундан кейин бундай бахтга Анатолий Тимошук ҳам эришди. Фарқ шундаки, у «Бавария» шаънини ҳимоя қилган.

Шевченко Чемпионлар Лигаси баҳс­ларида жами 59та гол урган. УЕФА таснифидаги барча турнирларни ҳисоблаганда эса бу кўрсаткич 67тага ўзгаради. Демак, Шева ЧЛ тўпурарлари пойгасида Эйсебио, Дрогба ва Дель Пьеролардан олдинда. Ди Стефано, Ибрагимович ва Анриларга эса яқинлашиб қолганди.

Очиғини айтиш керак, Андрей Николаевичнинг интеллектуал салоҳияти унчалик кучли эмас. Зеро, у мактабда аъло баҳоларга ўқимаган, лекин шунга қарамай, тўғри қарорлар қабул қилишга уста. Шунингдек, мақсади сари жиддий интила олади. Чунончи, «Милан»га ўтганида, тезда итальян тилини ўрганиб олганди. Кейинроқ эса инглизчада ҳам бинойидек гапира бошлаган.

Шевченко аксарият футболчилар каби итальянча овқатлар - паста, пиццаларни севиб тановвул қилади. Шунингдек, унга онаси пиширган турли пишириқлар ва мурабболар ҳам ёқади. Японларнинг сушисидан ҳам бош тортмайди. Аммо Шевченко учун энг ёқимли таом - барибир, кабоб бўлиб қолаверди.

Андрей елкасига каттакон аждар суратини чиздириб олган. Бироқ нега бундай қилганини ҳеч қачон очиқ айтмаган. Ундан ҳар гал шу ҳақда сўрашса, қисқагина қилиб «Бир улкан воқеа муносабати билан» деб қўя қолади.

Шевченко Фредди Меркьюри гуруҳининг мусиқаларини берилиб тинг­лайди. Дарвоқе, у латвиялик хонанда Лайма Вайкуленинг ижодига ҳам бефарқ эмас.

Андрей кинематография соҳасига унчалик қизиқмайди. Аммо 1936 йили суратга олинган «Дарвозабон» фильмини қайта-қайта кўришдан зерикмайди.

Бироқ Шевченкога ёқадиган актёрлар ҳозирги замон инсонлари. Жумладан, «Подшоҳ»га Жулия Робертс яратган қаҳрамонлар жуда ёқади. Футболчининг севимли актёрларидан бири - россиялик Александр Абдулов эса 2008 йили ҳаётдан кўз юмган.

Италиялик машҳур модельер Жоржо Армани ўз маҳсулотларини реклама қилиш учун бир неча бор Шевченкодан модель сифатида фойдаланган. Лекин аслида футболчи кийим-кечак ва модага унчалик қизиқмайди. Миланлик футбол мухлислари форвард юлдуз даражасига етганидан кейин ҳам камтарлигича қолганини ҳамон соғиниб эслашади.

У «Милан» шарафини ҳимоя қилиб юрган пайтлари машҳурлик борасида фақатгина Италия президентига тенглашолмасди. Ишонмасангиз, бу ҳақда ўтказилган сўровномаларни кўздан кечириб чиқинг! Ўша вақтлари футболчи билан машҳур итальян хонандалари ва ҳатто шахсан Сильвио Берлускони ҳам рақобатлаша олмаган.

Шевченкони яқиндан биладиган таниқли кишилар, масалан, Анчелотти, Зеедорф, Пирло, Ребров, Дрогба ва бошқалар унинг майдондаги хотиржамлигига тан беришларини айтишган. Мисол учун,  ЧЛ финалида Буффон қўриқлаётган дарвозага гол уришдан олдин бир лаҳза тўхтаб, совуққонлик билан заиф нуқтани қидиргани кўпчиликнинг ёдида.

Шева Киевнинг «Динамо»сида юрган чоғлари бильярд ўйинига қизиқиб қолиб, Белькевич ва Гусинлар билан тинмай рақобатлашади. Ҳозирги кунда эса бильярдда уни фақат спорт усталаригина доғда қолдириши мумкин, холос.

Аммо Андрей учун футболдан ташқари энг севимли спорт тури бу - гольф.

Илгарилари Шевченко шахмат ҳам ўйнаб турарди. Бугунги кунда эса у мияни машқ қилдириш учун қартадан фойдаланади.

Шевченко - серфарзанд ота. Унда ҳам худди Зидан сингари, тўртта ўғил фарзанд бор. Қизиқ, Жордан, Кристиан, Александр ва Райдер-Габриэль Шевченколар отаси изидан бориб футболчи бўлишармикан?!

Андрей 20 йилдан буён келиб чиқиши польяк бўлган америкалик модель Кристен Пазик билан бахтли ҳаёт кечирмоқда.

Бир пайтлари Моуриньо Андрейни «хотинининг қули» деб атаганди. Шевченко эса табиийки, унга тўртта ўғилни ҳадя қилган рафиқасининг фикри билан ҳисоблашишга мажбур. Аммо шуниси ҳам борки, Андрей уйга, яъни Киевга кетишни истаб қолса, Кристен қулоқ қоқмай, эрига эргашади.

Шевченко мураббийлик фаолиятини бошламай туриб, сиёсатга киришиб кетишига бир баҳя қолади. Яхшики, ўз вақтида махсус курсларда таҳсил олиб, мураббийлик сир-асрорларини ўрганди ва айни пайт Украина терма жамоасини бошқармоқда.

Тўғрисини айтиш лозим, Шевченко расмий тадбирлар ва жўшқин байрамларда иштирок этишни хуш кўради. Бироқ футбол масаласи кўтарилса, у дарҳол кўнгилхушликларни бир четга суриб, меҳр қўйган ишига киришади. Шу боис, унинг 40 ёшлик юбилейи ҳам жуда катта тантанага айланмади. Чунончи, Украина термасини олдинда муҳим ислоҳотлар кутмоқда. Бу ишда Шевага омад тилаймиз. Таваллуд айёминг билан, «Подшоҳ»!

И.РАҲИМОВ тайёрлади