Ги Венгер: «Алекс ва Арсен ўртасида зиддият йўқ»

Суҳбат чоғида у Венгерлар оиласи билан боғлиқ қизиқарли воқеалар ҳақида гапириб ўтди.

Ги Венгер 71 ёшни қарши олди. Яқинда у оилавий бизнесни ташлади. Улар авто эҳтиёт қисмларни сотиш билан шуғулланишарди. Ги бу иш билан Эльзасда 42 йил шуғулланди. Укаси Арсен эса 66 ёшни қарши олди. Шу билан бирга у ҳеч ким уддаламаган ишни қилди. Яъни Лондоннинг «Арсенал» клубини 20 йилдан буён бошқармоқда.

- Арсен? —Ги Дютленайм қишлоғидаги уйига кириб кетаркан сўраб қолди. — У билган барча нарсаларни мен ўргатганман. Ким яхши футбол ўйнаган? Яхшиси, унинг ўзидан сўранглар. Менинг техникам қандай бўлганини сўранг. Ўзим индамайман.

Гарчи ўз укасидан фахрланиб яхши кўрсада, ака барибир, бошлиқ. Ги ўз ҳиссиётларини очиқ намоён қилмайди. Қўллари билан Ла Круа д~Ордаги хиёбонни кўрсатди. Арсен учун ҳаммаси ўша ерда бошланганди.

- Ҳовлида икки киши ўйнардик. Бошқа ҳеч ким йўқ эди. Арсен ўшанда беш ёки олти ёшда эди. У дарвозага турарди. Ҳамиша бирга эдик. Аммо футбол ўйнаганимизда бир-биримизга қарши бўлардик. Биз кўча футболчилари эдик. Арсен ҳаммасини ўрганган. Унинг фалсафасида кўча футболидан чиққани кўриниб туради. Шунингдек, паб ёнидаги чорраҳада ҳам ўйнардик. Ўша пайтларда чорраҳадан кунига 10тага яқин от арава ўтарди. Ҳозир эса бир кунда 7000та автомобиль қатнайди.

Ги ҳам Арсен сингари бир нечта тилларда гаплаша олади. Аммо икковлари бир бўлишса, қадимги эльзас диалектида суҳбатлашадилар.

- Ўшанда бизни ҳеч ким тушунмасди. Ҳамиша спорт билан шуғулланишни, очиқ ҳавода ўйнашни ёқтирардик. Мен профессионал баскетбол ўйнаганман. Шунингдек, Дютленаймда 45 ёшимгача футбол ҳам ўйнаганман. 16 ёшимда ўрнимда туриб 1,8 метрга сакрай олардим. Ҳар куни эрталаб велосипед минаман. Арсен келганда эса ўрмон бўйлаб югурамиз. Лондондаги иши туфайли Арсен кам келади ва кўп турмайди. Охирги марта май ойида келганди. Ўшанда қўшни қишлоқда янги стадион очилган ва у аренага Арсеннинг номини беришган. Аммо мен Шимолий Лондонга тез-тез бориб тураман. Арсен ва Фергюсон бир-бирини ёмон кўради, дейишади. Бунинг ҳаммаси бўлмаган гап. Уларнинг иккиси билан ҳам кўришганман. Менимча, бундай учрашув «МЮ» охирги марта «Арсенал» меҳмони бўлганда юз берганди. Ўйиндан сўнг биргаликда суҳбат қургандик.

Эльзасни иккинчи жаҳон уруши пайтида оккупация қилишган. Венгерларнинг отаси Альфонс ҳам 100 минг нафар маҳаллий эркаклар қатори немис армиясида хизмат қилишга мажбур бўлган. Акс ҳолда, уларнинг оилаларини Ширмек концлагерига олиб кетишларини айтишган.

- Уларнинг оталари хизматдан қайт­ганида вазни 40 кг. эди. Ҳеч ким унинг яшаб кетишига ишонмаган,- дейди Венгерларнинг болаликдаги дўсти Жоэль Мюллер. — Бизнинг ота-оналаримиз қочиб кетишни ўйлашмаган. Арсен ўлкамизни жуда ҳурмат қилади. У ҳақгўй, меҳмондўст ва сахий инсондир. Қаерда туғилганини ҳеч қачон унутмайди. Агар унинг дўсти бўлсангиз, демак бир умрга шундай бўлиб қолади.

Гининг айтишича, Арсен туғилганда америкалик ҳарбийлар Францияни ҳали тарк этишмаганди. Шунингдек, Ги Шарл де Голлнинг қўлини сиққанини ҳам эслайди. Венгерлар оиласи ҳамиша «Дютленайм» клубига алоқадор бўлган. Оталари клуб президенти саналган. Уч амакиси жамоа сафида ўйнашган. Клубнинг қароргоҳи эса Круа д~Ордаги ресторанча бўлган.

- Мени бошқа клубга таклиф қилишган. Аммо ёш бўлганим учун кета олмаганман. Қароргоҳ ошхонада жойлашган. Отам эса қўйиб юборишни истамасди. Вақт ўтиши билан ошхонанинг номи ўзгарди. Аммо бино 100 фоиз сақланиб қолган.

Ака-укалар футбол пабидаги вақтлар кейинчалик қўл келганини эслашади.

- Ҳамиша бошқалар суҳбатини тинглардик. Айтганча, у ерда душ бўлмаган. Футболчилар ҳовлидаги бассейнда чўмилардилар. Ресторанда эса кийинишарди. Бассейнга охири тушган лойқа сувда чўмилишга мажбур бўларди. Мен эса ҳовузга тушмай, дарёда чўмилардим. Ҳаттоки, қор ёққан пайтлардаям.

Мюллер ҳам Венгерлар билан пабда кўп бўлган.

- Арсен ҳамиша тингларди. У психология ва бошқа инсонларнинг ҳаётларига қизиқарди, - дейди Жоэль. - Эсимда, унинг бир таниши Камерундан келган. Арсен таътил қандай ўтганини сўраш ўрнига Камерундагиларнинг яшаш тарзи ҳақида савол берган.

Гининг айтишича, уларнинг ота-оналари кунига 12-15 соатдан ишлашган. Ўша пайт Арсен от миниб, фермада ишлаган. Акаси билан велосипедда юрган. Шунингдек, қишлоқдаги ягона телевизор орқали бундеслига ўйинларини кузатган. Бундан ташқари, Арсен мактабда ҳам яхши ўқиган. 16 ёшида ўз синфида фалсафа ва математикадан энг яхши бўлган.

— Унинг «Арсенал»да муваффақият қозонганидан хурсандман. Гарчи кўп йиллардан буён ишлаётган бўлсада, ҳали тўхтамоқчи эмас.

Ги «Арсенал»нинг ҳар бир ўйинини томоша қилади. Шунингдек, «Дютленайм» клуби офисида ҳам «канонирлар»нинг барча учрашувларини кўрсатишади.

- Футбол томоша қилганимда ҳамиша асабийлашаман. «Арсенал»нинг ҳозирги таркибидаги энг ёқтирган футболчим Месут Озил. У супер ўйинчи.

Ҳ.МАСАИДОВ тайёрлади