Примера ёки Ла Лига?! Қай бири тўғри?

Бу чемпионат икки ном билан аталишидан яхшигина хабарингиз бор: Примера ва Ла Лига.

"Примера" варианти қаердан келиб чиққан?

Лиганинг тўлиқ номи – Примера Дивисьон. У испан тилидан таржима қилинганида "Биринчи дивизион" деган маънони англатади. Шунга кўра, испан футболи тизимидаги қолган лигалар ҳам кетма-кетликда шундай ном билан аталиб кетаверилади: Сегунда – "Иккинчи", Терсера – "Учинчи" ва ҳ.к.

Примера – Испания футболи биринчи дивизионининг тарихий номи. Олий лига ушбу ном остида 1928-1929 йилги мавсумда машҳурликка эришган. Ўшанда у Испанияда илк расмий чемпионат бўлганди.

"Ла Лига" варианти қаердан келиб чиққан?

Бу ном Испания Қироллик футбол федерацияси биринчи ва иккинчи дивизионда чемпионатни ташкил этиш мажбуриятини бошқа юридик шахсга ўтказган вақти (1984-1985 йилги мавсум)да пайдо бўлган. Бунинг учун янги ташкилот тузишган: "Liga de Fútbol Profesional" (Профессионал футбол лигаси - ПФЛ) ёки қисқача – "Ла Лига". Худди шунга ўхшаш ҳодиса Россия футболида ҳам бўлган: РФС терма ва футболни ривожлантириш ишлари билан шуғулланса, РФПЛ эса – фақат лига билан ишлайди.

Ўшандан буён олий дивизионнинг тўлиқ номи қуидагича аталидан бўлган – "Liga Nacional de Fútbol Profesional de Primera División". Унинг биринчи қисмини одатда "Ла Лига" кўринишигача қисқартирилади, иккинчи қисми эса – "Примера". Бундан ташқари, унинг яна бир тижорий номи бор: 10 йил аввал Испания чемпионати "LaLiga BBVA" деб аталган, ҳозирда эса "La Liga Santander" дейилади. "Santander" – Испаниянинг йирик банкларидан бири бўлиб, улар ном бўйича ҳуқуқларни сотиб олганлар. 

Қайси номдан фойдаланган яхшироқ?

Расмий ҳужжатлар учун "LaLiga Santander" (маъноси – олий лига) вариантидан фойдаланган маъқул. "Liga Nacional de Fútbol" (маъноси – ташкилот, Примера ва Сегунда мисолида) ва "Liga Nacional de Fútbol Profesional de Primera División" (олий лига маъносида) — бу номлардан эса асосан Испания чемпионати расмий сайтларида фойдаланишади.

Россияда одатда "Примера" варианти ишлатилади (Google қидирув тизимидаги 8 миллионга қарши 19 миллион сўровлар). Бунга бир қатор сабаблар бор:

• Биринчидан, у ҳали ҳам тўлиқ номнинг бир қисми саналади, шунинг учун эскирмаган.
• Иккинчидан, бу номдан фойдаланганда биринчи лигани иккинчисидан ажратиш бироз осонроқ бўлади. ўзингиз солиштириб кўринг: Примера ва Сегунда ёки Ла Лига Сантандер ва Ла Лига Смартбанк.
• Учинчидан, "Примера" номини бошқа мамлакат лигалари билан адаштириб юбориш мумкин эмас. (ҳар ҳолда Европа чемпионатлари ичида). Аммо "Ла Лига" номи масалан, Франциянинг "Лига 1" бироз ўхшаб кетади. Испаниянинг йирик футбол ОАВи, "Marca" ва "AS", кўпроқ расмий номдан фойдаланади – "LaLiga Santander". Шу сабабли ҳам, испанларнинг деярли барча сайтларида турнир номи Ла Лига деб ёзилган.

Нозима Зарипова таржимаси