Кечаги мағлубият янги футболчиларнинг термага киришиб кета олмагани билан боғлиқми?

Ўртоқлик беллашувиларида натижа муҳим эмас, бунда мураббий кўпинча янги футболчиларни синаб кўради, муҳими, расмий баҳсларда ғалаба қозонсак бўлгани каби гаплар кўп бор янграйди. Шундан келиб чиқиб мағлубиятдан балки фожеа ясаш керак эмасдир, лекин ҳар қандай миллий терма жамоа ўз мухлислари қаршисида тўп сурар экан, доим ғалабани ўйлайди. Шу орқали ишқибозларни хурсанд қилишга интилади.

Албатта, якуний ҳисоб биз кутганчалик кўриниш олмади, мағлубиятга учраш ҳар доим аламли. Аммо кеча намойиш этилган футболдан келиб чиқиб мулоҳаза юритсак, бу ўйин билан рақибни мағлуб эта олармидик? Яъни, биз ғалабага лойиқ тарзда ҳаракат қилдикми? Мана бундай саволлар кўндаланг қўйилганда барибир мулоҳаза юритишга тўғри келади. Кишини баҳс-мунозарага чорлайди.



Ўйиннинг умумий картинасидан келиб чиқиб айтганда, йигитлар ўртача ўйин кўрсатишди. Албатта, ғалабага ҳаракат қилинди, лекин нима учундир футболчилар оғир ҳаракат қилишди. Ҳужумда ранг-баранглик айтарли кузатилмади, футболчилар ўйинида тезкорлик ва шиддат ярқ этмади. Бу эса якуний ҳисобдан ҳам жиддий масала ҳисобланади. Футболчи термага чақирилдими, мураббий унга имкон бердими, футболни бутун борлиғи билан ўйнаш керак. Футбол - эҳтиросларга бой спорт тури. Агар сен иштиёқ ва эҳтирос билан тўп тепмас экансан, мухлислар ўйинингдан зерика бошлайди.

Кечаги учрашувда танланган таркиб ва тактика учун кўп гапириш ниятида эмасмиз. Футболда шундай гап бор: натижа учун мураббий жавоб беради, ўйин учун футболчи. Кечаги баҳсда Миржалол Қосимов бир нечта янги футболчиларни синаб кўрди, лекин афсуски, уларнинг аксарияти ишончни оқламади. Клубда яхши ўйнаётган футболчи терма жамоага келганда бирданига ўз ўйинини йўқотиб қўйгандек туюлди. Ўртоқлик учрашувлари орқали янгиларни синаб кўриш яхши, аммо синов шундай бўлиши керакки, футболчи ўз ўйинини кўрсата олмаган тақдирда “синиб” қолмасин ва “Мен терма жамоада ўйнай олмас эканман” деган хулосага бормасин.



Европа футболида кўп бор кузатганмиз, миллий терма жамоага чақирилган янги ва ёш футболчиларга мураббий бирданига асосий таркибдан жой бермайди. Янгилар одатда баҳс тугашига беш-ўн дақиқа қолганида майдонга тушиб, ўз ўйинларини чархлаб боришади. Ва шу орқали терма жамоага киришиб кетиш ҳам осон кечади. Биз эса бу борада бошқача вазиятга гувоҳ бўлдик. Кечаги баҳсда асосий таркибнинг деярли ярми янги футболчилардан иборат бўлди. Шунингдек, захирадан тушганлардан икки нафари миллий термада ўз дебютларини ўтказишди.

Тўғри, Уммоннинг таркибини ҳам асосий таркиб деб бўлмасди, аммо шунга қарамай, улар бемалол ўйин кўрсатишди. Бизникиларда эса кўпинча бир-бирини тушунмаслик, қолаверса, йигитларнинг индивидуал жиҳатдан кучли эмаслиги кўриниб қолди. Футболда ҳар қандай жамоа учун муқим ўйин услубини йўлга қўйиб олиш натижадан ҳам муҳим ҳисобланади. Чунки тайинли ўйинига эга бўлмаган жамоа битта ютиб, кейин тўрт марта ютқазиб юраверади. Лекин ўз услубига эга жамоалар бир бор мағлубиятга учраб, кейинги бешта беллашувда ғалаба қозонишлари мумкин.



Кечаги баҳсда ўйланган тактика устида ишлангани, ҳужумда хилма-хилликни амалга ошириш борасида иш олиб борилгани унчалик кўзга ташланмади. Қўпол қилиб айтганда кеча ҳамма ўз билганича футбол ўйнади. Биз кўпинча араблар вақтни чўзади деймиз-у, лекин пайти келганда улар футбол ўйнашни қойиллатишяпти. Улар чиройли ҳужумларни ташкил қилмоқда. Майдон марказидан ёриб киришни эса аллақачон ўрганиб олишди. Улар ҳар бир ҳужумни пухта ўйлаб юзага келтиришяпти, бизга ўхшаб зарбам чиқиб қолар қабилида таваккал тепишаётгани йўқ.

Шундай экан, баъзан ўйланиб қоласан киши: кечаги мағлубият янги футболчиларнинг терма жамоага киришиб кета олмагани билан боғлиқмикан деб. Ҳа, тўғри кеча асосий таркиб бўлганида бутунлай бошқача футбол гувоҳи бўлардик, лекин асосий таркиб ўйнамаганидан кейин бу борада гапиришдан фойда йўқ. Қолаверса, кечаги беллашувдаги таркибни ҳам бош мураббий танлаган.



Биз йигитларнинг ҳар бирига алоҳида тўхталиб, кимнидир танқид қилиш, кимнидир мақташ ниятимиз йўқ. Ўртоқлик учрашуви бўлгани учун ҳам натижага унчалик эътибор бермаяпмиз. Фақат шуни айтишимиз мумкин, терма жамоамиз намойиш этаётган футбол ҳалиям анча ғўр экан. Гўзаллик кўзга ташланмаяпти, ғалабага бўлган чанқоқлик кўринмаяпти. Терма жамоамиз ўйини жуда оддий ва содда бўлиб қолибди. Кечаги баҳсда Одил Аҳмедов билан Ҳусниддин Ғофуровни ҳисобга олмаганда, қолган ҳамма ўйинчилар олий лига клубларида тўп тепаётган футболчилар бўлди. Олий лигамизнинг кўзга кўринган футболчилари терма жамоа либосини кийганда нимага қодирлигини кўрдик.

Шахсан менга ҳимоячилардан Егор Кримец билан Бобур Йўлдошевнинг ҳаракатлари маъқул келди. Шуҳрат Муҳаммадиев ҳам чакки эмас экан, ўзбекчасига айтганда тарбияласа одам бўлади. Лекин Олег Зотеевнинг кўрсатган ўйини умуман тушунарсиз. Гарчи кўпчилик танқид қилаётган бўлса-да, Азим Аҳмедов яхши таассурот қолдиришга ҳаракат қилди. Азимнинг менга ёққан жиҳати тўпни қабул қилиб олгач, кўпинча олдинга узатиши бўлди. Ҳар ҳолда у захирадан тушган Фозил Мусаевга ўхшаб тўпни орқага ёки ёнга узатиш билан майдонда ўтказган вақтини беҳуда сарфлагани йўқ.



Қолган футболчилар эса яққол ажралиб туришмади. Хусусан ҳужумда тўп тепганлардан ҳеч ким найзанинг учи вазифасини бажариб бера олмади. Игорь Сергеевнинг иккита имкониятни йўққа чиқаргани, Иван Нагаевнинг нуқул тезлигига ишониб амалда ҳеч нарса қила олмаслиги кечаги баҳсда ҳам кўзга ташланди. Мана энди эртага Уммонга қарши яна битта учрашув бўлиб ўтади. Бу ўйин тўғрисидаги фикрлар билан индинга танишасиз.

Хайрулла Холиқов.