ЖЧга бир неча кун қолди! Мусобақа ҳақида энг муҳими: иштирокчилар, тақвим ва пуллар

Очилиш ўйинида "Интер Майами" (таркибида Лионель Месси, Луис Суарес, Серхио Бускетс, Хорди Альба) Мисрнинг "Ал Аҳли" жамоаси билан тўқнашади. 

Мусобақа ҳақида батафсил гаплашамиз ва қизиқарли фактларни сизлар билан ўртоқлашамиз.  

Мусобақа формати ва ўтиш жойи 

2025 йилда янги форматга ўтиш туфайли мусобақа иштирокчилари сони сезиларли даражада ошади. Эндиликда клублар ўртасидаги жаҳон чемпионатида 32 жамоа иштирок этади. 

Турнирнинг илк учрашуви 15 июнь санасида бўлиб ўтади. Мусобақа ўтказиш тизими яқин-яқингача терма жамоалар иштирокидаги жаҳон чемпионатида бўлганидек. 32 жамоа 8 гуруҳга ажратилади. Плей-оффга ҳар бир гуруҳдан энг яхши икки жамоа йўл олади. Гуруҳда ҳар бир клуб барча рақиблари билан бир мартадан рўбарў келади.

Очколар тенг келиб қолса, ўзаро ўйин натижасига қаралади, ундан кейин эса — умумий тўплар фарқи, унда ҳам иш битмаса, урилган голлар сони. Бу борада охирги кўрсаткич эса фейр-плейдаги очколар сони ҳисобланади. Сариқ карточка — бир очко, иккинчи сариқ орқали қизил — уч очко, тўғридан-тўғри олинган қизил — тўрт очко. Табиийки, жамоа фэйр-плей рейтинги учун имкон қадар камроқ очко тўплаши зарур.

Гуруҳ босқичи 27 июнь санасида якунига етади. 1/8 финал учрашувлари 28да старт олиб, 2 июлгача бўлиб ўтади. Чорак финал баҳслари 4 ва 5 июлда, ярим финаллар эса — 8 ва 9 июлга белгиланган. Финал 13 июль куни бўлади. Учинчи ўрин учун ўйин йўқ.

Иштирок этадиган клублар ҳақида

Тахмин қилганингиздек, энг кўп жамоа Европа қитъасидан — 12 клуб. УЕФА Чемпионлар Лигасининг 2020/2021-йилги мавсумдан 2023/2024-йилги мавсумгача бўлган тўрт ғолиби автоматик равишда йўлланмага эга чиқди. Аммо... Бу вақт оралиғида "Реал" икки бор мусобақада зафар қучгани туфайли, ЖЧга 3та клуб автоматик равишда йўл олди. Қолганларни эса УЕФА коэффициентлар рейтингига асосан саралаб олинди. Муҳим нюанс — битта мамлакатдан максимум 2 та клуб. Агарда бир мамлакатнинг 3 ёки 4 клуби Чемпионлар Лигасини ютган бўлмаса.

"Челси" (Англия) — ЕЧЛ 2020/2021-йилги мавсум ғолиби

"Реал" Мадрид (Испания) — ЕЧЛ 2023/2024-йилги мавсум ғолиби

"Манчестер Сити" (Англия) — ЕЧЛ 2022/2023-йилги мавсум ғолиби

Рейтинг бўйича:
"Бавария" (Германия), ПСЖ (Франция), "Интер" (Италия), "Порту" (Португалия), "Бенфика" (Португалия), "Боруссия Дортмунд" (Германия), "Ювентус" (Италия), "Атлетико" (Испания), "Ред Булл Зальцбург" (Австрия).

КОНМЕБОЛдан олти жамоа иштирок этади — қитъанинг тўртта чемпиони ва рейтинг бўйича яна икки энг яхши клуб.

"Палмейрас" (Бразилия) — Кубок Либертадорес-2021 ғолиби

"Фламенго" (Бразилия) — Кубок Либертадорес-2022 ғолиби

"Флуминенсе" (Бразилия) — Кубок Либертадорес-2023 ғолиби

"Ботафого" (Бразилия) — Кубок Либертадорес-2024 ғолиби

Рейтинг бўйича: 

"Ривер Плейт" (Аргентина), "Бока Хуниорс" (Аргентина).

КОНКАКАФдан бешта клуб. Муҳим жиҳат — Мексиканинг "Леон" жамоаси Чемпионлар Лигасида ғолиб бўлди, лекин ЖЧда қатнашмайди. Сабаби "Леон" ва "Пачука"нинг раҳбари битта инсон. Шу сабаб, ЧЛ финалида мағлуб бўлган "Лос-Анжелес" ва Мексиканинг "Америка" жамоаси (КОНКАКАФ рейтингида биринчи ўрин соҳиби) ўртасида ўтиш ўйини ташкил этилди. "Лос-Анжелес" 2:1 ҳисобида ғолиб бўлди.

"Монтеррей" (Мексика) — КОНКАКАФ Чемпионлар Лигаси-2021 ғолиби

"Сиэтл Саундерс" (АҚШ) — КОНКАКАФ Чемпионлар Лигаси-2022 ғолиби

"Пачука" (Мексика) — КОНКАКАФ Чемпионлар Лигаси-2024 ғолиби

"Лос-Анжелес" (АҚШ) — ўтиш ўйини ғолиби

"Интер Майами" (АҚШ) — МЛС 2024-йилги мунтазам чемпионати ғолиби (АҚШ мезбон сифатида яна бир ўринга эга бўлди).

Африкадан тўрт вакил мусобақада қатнашади. Улардан иккитаси — қитъа чемпиони.

"Ал Ахли" (Миср) — Чемпионлар Лигаси-2020/2021, 2022/2023 ва 2023/2024-йилги мавсумлар ғолиби.

"Видад" (Марокаш) — Чемпионлар Лигаси-2021/2022 ғолиби

Рейтинг бўйича: "Эсперанс" (Тунис), "Мамелоди Сандаунз" (ЖАР),

Осиёдан тўрт клуб.

"Ал Ҳилол" (Саудия Арабистони) — ОФК Чемпионлар Лигаси-2021 ғолиби

"Урава Ред Даймондс" (Япония) — ОФК Чемпионлар Лигаси-2022 ғолиби

"Ал Айн" (БАА) — ОФК Чемпионлар Лигаси-2023/24 ғолиби

Рейтинг бўйича: "Ульсан Хёндэ" (Жанубий Корея).

Мусобақадаги кураш ва мухлислар билан алоқа 

Мусобақа бир неча босқичдан иборат бўлади. Табиийки гуруҳ босқичи билан бошлаб, финал баҳси билан якунлаймиз. Иштирокчилар сонининг ортиши кутилмаган натижалар кўпайишига олиб келади ва мусобақанинг ҳар бир босқичида сюрпризлар гувоҳи бўлишимиз ҳеч гап эмас. Катта стадионларда кўпроқ ўйин ўтказиш имконияти жамоалар учун яхши бўлиши билан биргаликда, томошабоп ўйин туфайли мухлислар учун ҳам яхши янгилик бўлади.

Клублар ўртасидаги ЖЧ шаҳарлари ва стадионлари

АҚШнинг 11 штатидаги 12 стадион. Орландонинг бир йўла икки аренаси мусобақа ўйинларини қабул қилади. Муҳим жиҳат — ҳар бир стадион ўз номига эгалик ҳуқуқини сақлаб қолади. Ёдингизда бўлса, ФИФАнинг бошқа мусобақаларида ареналарнинг тижорий номларини ишлатиш тақиқланади. Турнирнинг илк ўйини Майамидаги "Хард Рок Стэдиум"да бўлса, финал — Ист-Ратерфорддаги (Нью-Йорк агломерацияси) "Метлайф" аренасида бўлади. Энг катта стадион — "Роуз Боул" (Лос-Анджелес яқинидаги) Пасаденда жжойлашган. У ўз бағрига 88 500 томошабинни сиғдира олади. Энг кичик стадион — Вашингтондаги "Ауди Филд" (20 минг мухлисга мўлжалланган). 5 та стадион бир йил ўтиб ЖЧ-2026 учрашувларини қабул қилади. Бу Ист-Ратерфорд, Атланта, Филадельфия, Сиэтл ва Майамидаги ареналар.

Афсона ва юлдузлар

Ҳар бир халқаро, йирик мусобақа томошабинлар эътиборини иштирокчилар, юлдузлар орқали ўзига қаратади. У ёки бу жамоанинг, футболчининг мухлислари истайсизми-йўқми, янги турнирни ҳам қизиқиш билан кузатиб боради. 2025 йил ташкиллаштирилиши режа қилинган мазкур мусобақада Лионель Месси, Килиан Мбаппе, Эрлинг Холанд ва бошқа топ клублардан қатор футболчиларни кўришимиз мумкин бўлади. Криштиану Роналдунинг ўзи ҳам мазкур мусобақада ўйнашни истаётгани ва шу сабабли бошқа жамоага ўтиш хақида ўйлагани, кейинроқ эса "Ал Насср" КриРо билан шартномани узайтириб, турнир вақтида "Ал Ҳилол"га ижарага бериб туриши мумкинлиги ҳақида гаплар тарқалгани шунчаки эмас. Аслида бу ҳам мусобақага бўлган эътибордан дарак. Шундай экан қизиқ бўлиши деярли аниқ.

Клублар қанча пул ишлаб топади?

Клублар ўртасидаги ЖЧ умумий фонди $ 1 млрд ташкил қилади. Ғолиб жамоага ундан $ 125 млн насиб қилади. Гуруҳ босқичидаги ҳар бир ғалабага клуб $ 2 млн, дуранг учун — $ 1 млн мукофот пулига эга бўлади. 1/8 финалга чиққан жамоа $ 7,5 млн, чорак финал иштирокчиси — $ 13,125 млн, ярим финалчилар — $ 21 млн, финалгача етиб борган жамоа — эса $ 30 млн маблағга эга бўлади. Финал ғолиби яна $ 40 млн ишлаб олади.

Европанинг ҳар бир клуби кафолатланган $ 12,81 млн - $ 38,19 млн ишлаб олади. Сумманинг ўзгариши эса спорт ва тижорат мезонларига қараб ўзгаради. Жанубий Американинг хар бир клуби камида $ 15,21 млн, Шимолий ва Марказий Америка вакиллари — эса $ 9,55 млндан, Африка клуби — $ 9,55 млн, Океания "элчисига" — $ 3,58 млн насиб қилади.

2025 йил мусобақага эътибор янада кучлироқ бўлади. Сабаби бу сафар нафақат иштирокчилар сони ортди, балки мукофот пуллари миқдори ҳам сезиларли даражада ўсган. Ўйин сифати ва томошабинлар талаби ўсиши туфайли клублар ўртасидаги жаҳон чемпионати 2025 йилда бутун дунё бўйлаб чинакамига спорт байрамига айланиши кутилмоқда.

Бир нарса аниқки, КЖЧ-2025 бизга бир дунё ҳиссиётлар, унутилмас ўйинлар ва кутилмаган воқеаларни тортиқ қилади. Йилдан-йилга ушбу турнир шунчаки бир кубок учун кураш эмас, балки чинакамига жаҳон чемпионатига айланиб бормоқда.

TerminaTor