Трансфер шарти шундай, вақтни орқага қайтариб бўлмайди

Трансферлар борасида аввалдан келишиб қўйиш анчадан буён "мода" бўлиб улгурди. Баъзи клублар ёш иқтидорларни сотиб олиб, клубида бир-икки мавсумга қолдирадилар, бошқалари эса футболчини сотиб олиш ҳуқуқи билан (аниқ суммани кўрсатган ҳолда) ижарага оладилар. Бу каби расмий имзоланган келишувларда умумий бир факт мавжуд - аниқ кўрсатилган сумма бўлади. Ҳозирга келиб футбол клублари коронавирус пандемияси сабаб иқтисодий қийинчиликларга дуч келишди. Клублар улкан зарар ичида қолиб, футболчи ва мураббийлар билан ойлик маошини қисқартириш борасида келишмоқда. Ҳозир унча-мунча клуб учун 100 минг доллар ҳам ортиқча бўлмайдиган вазиятда, баъзи жамоаларни яхшигина бош оғриғи кутиб турибди. Гап ёзда бўлиши келишиб қўйилган трансферлар ҳақида бормоқда. Сабаби харидор янги футболчи учун тўлаши керак бўлган сумма аниқ белгилаб қўйилган. Бу ой Transfermarkt пандемия туфайли футболчиларнинг янгиланган трансфер нархини эълон қилди. 

Эътиборингизга ёзда клубини алмаштириши аниқ бўлиб улгурган ва нархи сезиларли равишда пасайган футболчиларни тақдим этамиз.

Альваро Мората ("Челси" — "Атлетико")
Янги клубга трансфер суммаси: 56 млн евро
Бугунги нархи: 36 млн евро

"Челси"нинг испаниялик ҳужумчиси Альваро Мората 2019 йил январь ойида "Атлетико"га ижарага ярим йилига 7 млн евро эвазига кўчиб ўтганди. Мадрид клуби ижара муддати якунига етгач, 56 млн еврога футболчи трансфер ҳуқуқини сотиб олиши белгилаб қўйилган. Мората янги жамоада ўзини яхши томондан кўрсата олди: 17 учрашувда 6та гол урди ва 1та голли узатма берди.

"Мен "Челси"да футболдан завқ ола олмаётгандим, аммо энди ҳаммаси изига тушди. "Челси"дагилар, жамоадошларим — ўзимга бўлган ишончим йўқолиши учун астойдил ҳаракат қилишди. Англияда майдонга тушар эканман, ҳар бир қулай вазиятни қўлдан чиқарганимда жамоадошларим ҳудди сен имкониятдан фойдаланишга ҳаракат қилмадинг деб қараётгандек туюларди".

"Атлетико"да Моратага ундай қарашмади ва шу сабаб 2019 йилнинг июль ойида Лондон клуби расмий сайтида томонлар ҳужумчи трансфери борасида тўлиқ келишувга эришганлигини маълум қилишди. Альваро 2020 йил 1 июль куни тўлақонли "матрасчи" бўлиши керак эди. Коронавирус туфайли ушбу трансфер кейинроқ амалга ошади чоғи, аммо унинг нархи ўзгармаган - 56 млн евро. "Челси" учун бу келишувни муваффақиятли десак, муболаға бўлмайди. Чунки ҳозир Альваронинг трансфер нархи белгиланган суммадан 20 млнга камроқ.

Ўтган мавсум Мората "Атлетико" сафида 32 учрашувда майдонга тушди ва 12та гол урди.

Альваро жамоанинг асосий ҳужумчиси бўлиб турибди. Ким билсин, балки Кавани келгач вазият ўзгарар?! Эдинсон қишки трансфер ойнаси даврида Испания пойтахтига кўчиб ўтиши керак эди, лекин раҳбарият футболчи оиласи билан охиргача келиша олмади. Катта эҳтимол билан, бўлажак трансфер ойнасида Кавани "индейслар" таркибини тўлдиради.

Франсиску Тринкан ("Брага" — "Барселона")
Янги клубга трансфер суммаси: 31 млн евро
Бугунги нархи: 16 млн евро

Қишда "Барселона" "Брага"нинг ёш футболчиси Тринканни 31 млн еврога сотиб олганлигини эълон қилди. Португалиялик футболчи билан келишув 2025 йилгача мўлжалланган. "Янги Роналду"нинг товон пули 500 млн евро. Ушбу трансфер португалия клуби учун рекорд натижа сифатида қайд этилди.

Каталонияликлар Тринканни мавсум охирига қадар "Брага"да қолдиришди. Футболчи 2020 йил 1 июль куни "Барса" сафига келиб қўшилиши керак эди. 

"Оилам Месси билан бир жамоада тўп тепа олишимдан фахрланишади", — деганди Тринкан.

Франсиску Тринкан эндигина 20 ёшда. Фаолиятини "Вианенсе" ва "Порту" ёшлар жамоаларида бошлаган, кейинчалик "Брага"га ўтган. Португалиялик ёшлар жамоаси сафида мунтазам майдонга тушарди. 2018 йилнинг 28 декабрида эса асосий жамоа сафида мамлакат Кубоги доирасида "Витория"га қарши ўйинда дебют учрашувини ўтказди. Ўшандан буён Тринкан "Брага" сафида 31 беллашувда майдонга тушди ва 6та гол урди. Бу мавсум жамоасининг асосий футболчисига айлана олди. "Барселона" чинакамига иқтидорли футболчини қўлга киритган кўринади.

Франсиску Португалиянинг турли ёшдаги терма жамоалари сафида майдонга тушган. Ҳозирда U-21 терма жамоаси вакили ҳисобланади. Португалия U-19 сафида Европа чемпионати ғолиби бўлиш билан бирга, Тринкан мусобақанинг энг яхши тўпурари ва энг яхши ассистенти бўлишга эришди.

Чапақай иқтидор соҳиби ўнг қанот вингери бўлса ҳам, ҳужумнинг исталган нуқтасида ўйнай олади. Тезлиги яхши, техник жиҳатдан кучли ва майдонни кўра олиш қобилиятига эга. Ҳозир у кимни таркибдан чиқариб юбора олади? Қийин савол. Футболчи ҳали кўп нарсани исботлаши керак. Асосийси "Барселона" яхшигина суммага харид қилган бошқа бир иқтидорли футболчи йўлини такрорламаса бўлгани... Малком трансферини мухлислар ҳали эсдан чиқаришмаган бўлса ажаб эмас.

Педриньо ("Коринтианс" — "Бенфика")
Янгли клубга трансфер суммаси: 20 млн евро
Бугунги нархи: 13,5 млн евро

2020 йил 11 март куни "Бенфика" ўзининг расмий сайтида "Коринтианс"дан ёш бразилиялик Педриньони сотиб олгани ҳақида маълум қилди. Бу трансфер учун "бургутлар" 20 млн евро сарфлашларига тўғри келади. Шартнома 2025 йилгача амал қилади ва товон пули 120 млн евро этиб белгиланган.

"Бу мен учун жуда муҳим имконият. Олдинга ташланган қадам. Иқтидоримни кўрсатиш имконияти — ҳаммасидан ҳам кўпроқ истаганим. Мени илиқ кутиб олишди. "Бенфика" катта клуб эканлиги билан бу ерда ажойиб инсонлар фаолият олиб боради".

Педриньони шунингдек "Реал", "Барселона" ва "Боруссия" Дортмунд вакиллари кузатишганини таъкидлаш лозим. Айтишларига қараганда, бундан икки йил аввал германияликлар футболчи билан шахсий шартнома бўйича келишишган, лекин клуб билан муроса қилишолмаган экан. Педриньо интервьюларидан бирида икки йил олдин Хитойдан таклиф бўлгани, лекин ўйлаб ҳам ўтирмай рад этганини айтиб ўтган.

"Бу албатта ёқимли, лекин агентим Хитойдан таклиф борлиги ҳақида айтиши билан мени қизиқтирмаслигини айтгандим", — дейди футболчи.

Педриньо Сан-Паулуга 15 ёшида келади. Ўшанда у фақатгина "Витория" академиясида икки йил тажриба орттиргани билан мақтана оларди. Ўшандан буён футболчи "Коринтианс"нинг турли ёшдаги жамоаларидан ўтди.

Унинг бахтига клубнинг барча жамоалари бир хил ўйин услубида ҳаракат қиларди. Бу ёш футболчи каттароқ жамоага ўтишида ва тезда ўзини кўрсата олишида муҳим омил ҳисобланади. Педриньо ҳақида илк бор Бразилияда 2017 йил гаплар тарқала бошлади. Ўшанда футболчи маҳаллий мусобақа "Копинья"нинг энг яхши футболчиси номига лойиқ кўрилганди. Ўшандан буён Педриньони бошқа жамоалар илиб кетишга уринди, аммо у "Коринтианс"га содиқ қолди. Натижада, 22 ёшида у клуби билан Бразилия чемпиони ва уч марта штат чемпиони бўлишга муваффақ бўлди.

Ўтган мавсумда Педриньо 25 ўйинда иштирок этди ва 5та гол урди. 2020 йилда клубининг тўртта ўйинида майдонга тушди. Самарали ҳаракатлари билан эътироф этилмаган бўлса-да, Либертадорес Кубоги доирасидаги учрашувнинг 29-дақиқасидаёқ қизил карточка олиб майдонни тарк этди.

Роберто Инглезе ("Наполи" — "Парма")
Янги клубга трансфер суммаси: 18 млн евро
Бугунги нархи: 12 млн евро

Роберто Инглезе трансфер ҳуқуқи "Наполи"га тегишли бўлса-да, Неаполь жамоаси сафида бирор марта ҳам майдонга тушмайдиган кўринади. Аурелио Де Лаурентис жамоаси Инглезени "Кьево"дан 2017 йил 12 млн еврога сотиб олганди ва бир йилга жамоасида қолдирган. Кейинги мавсумда Роберто "Парма"га ўтди. Икки йил ижарадан "Наполи" 5 млн евро ишлаб олишга улгурди, қўшимчасига шартномада яна 18 млн еврога сотиб олиш мажбурияти ҳам белгилаб қўйилганди.

"Парма" сафида футболчи 36 ўйин ўтказди ва 11та гол урди. Италияликнинг муаммоси — жароҳатлар. Инглезе икки йилдан сал кўпроқ вақтнинг 6 ойида жароҳат сабаб майдондан ташқарида қолди. Инглезе 28 ёшда, жамоада эса ҳужумчилар етарли. 

Ҳозир кўплаб клубларга осон бўлмайди. Инглезени 18 млнга сотиб олишдан ташқари, "Парма" "Интер"дан Янн Карамони 8 млн еврога сотиб олиши керак. "Парма"ни бироз бўлса-да хурсанд қиладиган факт: футболчи ва мураббийлар бир ойлик маошларидан воз кечганларидир.

"Жамоа ходимлар ва клуб вакилларига миннатдорчилик билдиради. Бундай қийин паллаларда бирдамликни йўқотмаслик жуда муҳим", — деб ёзади клуб матбуот хизмати.

Андреа Пинамонти ("Интер" — "Женоа")
Янги клубга трансфер суммаси: 18 млн евро
Бугунги нархи: 13,5 млн евро

Энг ғалати келишувлардан бири. Ўтган ёз Миланнинг "Интер" клуби футболчиси Андреа Пинамонти ижара асосида "Женоа"га йўл олди. Гэнуяликлар мавсум якунига кўра футболчини 18 млн евро эвазига сотиб олишлари керак эди. Нимаси ғалати дейсизми? Ўтган мавсум давомида Пинамонти жамоанинг 22 ўйинида майдонга тушди ва бор йўғи 4 та гол урди. Жамоада ёш ҳужумчидан бундан кўпроғини кутишгани турган гап.

Андреа Италия термаси ва "Интер"нинг барча ёшдаги жамоаларидан ўтган. 2016 йил 8 декабрь куни эса "Спартак"га қарши Европа Лигаси ўйинида асосий жамоа таркибида илк бор майдонга тушди. 2017 йил январь ойи Британиянинг The Guardian нашри Пинамонтини Италиянинг 50та энг умидли футболчиси сафига киритганди.

Футболчи айниқса дриблинг ва бош билан ўйнашда ўзини яхши томондан кўрсата олади. Шунингдек, у муҳим паллаларда тез қарор чиқара олади ва майдонни яхши кўради. Лекин мураббий Пинамонтини гўёки сезмасди...

"Майдонга тушмаганим сабаб вақтни бекор ўтказаётганимни айтишарди, – эслайди Пинамонти. – Лекин бу нотўғри. Мен профессионаллар билан шуғулландим ва бу менга катта ёрдам берди. Айниқса, Мауро Икарди билан бирга шуғулланиш ва у берган маслаҳатлар менга ас қотиши аниқ. Биз дўст бўлиб қолгандик. Аввал менинг кумирим Златан Ибрагимович эди, лекин энди мен Икардидан ўрнак олишимни аниқ айта оламан".

Натижада 2018 йил Андреа "Фронзионе"га ижарага бериб юборилганди. Бир йил давомида Пинамонти 27 ўйинда майдонга тушди ва 5та гол урди. Бироқ жонажон клубида унга барибир жой топилмади. Шу сабабли, футболчи "Женоа"га ўтишга рози бўлди. Янги жамоасида старт омадли чиқмаган бўлса-да, бу йигит ҳали ўзини эслатиб қўяди. Нега дейсизми?! Футболчининг агенти ўша машҳур Мино Райола. Унинг мижозлари одатда "сояда" қолиб кетмайди.

Омонжон Тўхтамирзаев таржимаси