Ўзбек трансфер бозоридаги Турғунбоев "сериали"

Бироқ ҳозирги "Турғунбоев сериали" номли ушбу трансфер бундан мустасно. Гап шундаки, "Навбаҳор" футболчиси Азиз Турғунбоев янги мавсум олдидан ўзининг амалдаги жамоаси ва бўлажак клуби бўлмиш "Пахтакор" билан шартнома имзолаган.

Тўғриси, ҳозирда футболчини қайси жамоа аъзоси эканлиги тўғрисида ҳам бирор аниқ маълумотни етказиш қийин. Чунки ҳар иккала клуб Азиз Турғунбоев билан битимга имзо чекилгани ҳақида расман маълумот чиқарди.

Хуш, аслида футболчи кимга тегишли: "Навбаҳор"гами ёки "Пахтакор"?

Бу саволга ҳар иккала томон ўз қўлидаги ҳужжатларга асосланиб жавоб бермоқда. Футболчи эса ўз интервьюсида "Пахтакор" билан фақат музокара олиб боргани ва "Навбаҳор"да қолмоқчи эканлигини таъкидлаган.

Ҳаммаси анча аввал бошлангани аниқ. "Пахтакор" мазкур иқтидор эгасига ўтган йилдан буён қизиқиб келаётганди. Бироқ Азиз Турғунбоевни ўтган мавсумда "Навбаҳор" ўз сафида қолдиришга кўндирган. Кейинчалик футболчи наманганликлар билан ОЧЛ йўлланмасини қўлга кирита олмагач, "Пахтакор" вариантига янада кўпроқ ва жиддийроқ қизиқиб қолгани аниқ.

Узоқ давом этган музокалардан сўнг футболчи "Пахтакор" стадионига борган ва амалда шартнома ҳам имзолашга муваффақ бўлган. Тошкент клуби эса янги йилдан сўнг ушбу битимга асосланиб Турғунбоевни ўзининг расмий сайти орқали жамоа аъзосига айланганини эълон қилди. Шу куни "Навбаҳор" клуби ҳам футболчиси билан амалда шартнома узайтирилгани ва 2020 йилга қадар Турғунбоев уларга тегишли эканлигини маълум қилди. Орадан кўп ўтмасдан Турғунбоев: "Пахтакор" раҳбарияти мени тушунишади деб умид қиламан", - деди. Футболчи интервьюда "Навбаҳор" билан чемпионликка эришмоқчилигини, раҳбариятга миннатдорчилик билдириб, уларни эътиборидан боши осмонга етаётганини айтган. "Пахтакор" билан фақатгина шартнома борасида музокаралар бўлгани ва якуний қарорини "Навбаҳор" фойдасига ҳал этганини таъкидлаган.

Яхши, ниятига эришсин. Лекин Азизга бир савол бор, унда нега "Пахтакор" стадионидаги хонада шартномага қўл қўяётгани акс эттирилган суратга тушган? Буни футболчи қандай изоҳлайди? Ёки Турғунбоев "Пахтакор" раҳбариятига шунчаки дастхат қўйиб бераётганида уни расмга олишганмикан?

"Пахтакор" расмий сайтига маъсул матбуот котиби шартномадаги имзо билан дастхатни фарқига бормайдиган даражада футболга эндигина кириб келмаганки, адаштириб юборса. Агарда Азиз Турғунбоев ростан ҳам "шерлар" билан расман шартнома имзоламаган бўлса, унда "Пахтакор"ни ёлғон маълумот тарқатганликда, яъни шартномаси бўлмай туриб клуб у ҳақда нотўғри маълумот чиқарганлиги учун судга берсин!

Чунки агарда бу ёлғон маълумот бўлса, унда Турғунбоевнинг имижи учун ҳам бу хунук манзара. Сабабики, кўпчилик нормал фикрлайдиган инсонлар футболчини ўта нопрофессионал ва шартнома қоғозини шунчаки фақатгина маошни белгилаб ёки тасдиқлаб берувчи расмий ҳужжат сифатида билади, деб ўйлаши табиий. Ҳар ҳолда Турғунбоевнинг гапидан хулоса қиладиган бўлсак, Азиз "Навбаҳор"да қолишга қарор қилган ва "Пахтакор" билан ҳеч қандай расмий ҳужжатга имзо қўймаган. Лекин "Пахтакор" футболчининг трансферини эълон қилган хабарда буни факт билан, яъни расм орқали асослаб чиқарган. Футболчининг гапи эса ҳозирча қуруқ сафсатага ўхшаб қолмоқда.

Мазкур трансфер сериалида кўпчилик "Пахтакор"ни айбламоқда. Яъни, тошкентликлар "Навбаҳор"га тегишли бўлиб турган футболчи билан шартнома имзолашган. Биринчидан, "Пахтакор"ми ёки бошқами исталган футболчининг амалдаги шартномаси тугашига 6 ой муддатдан кам вақт қолганида музокара ўтказиши ва шартнома имзолаши мумкин. ФИФА қоидалари бўйича ҳам бу тўғри. Иккинчидан, агарда Турғунбоевнинг "Навбаҳор" билан кўп йиллик шартномаси бўлган тақдирда, унда футболчи нега тошкентликлар билан келишган ва шартнома тузган? Демак Азиз Турғунбоев "Пахтакор"га келаётганда наманганликлар билан шартнома муддати тугаётганидан хабари бўлган ва битимга рози бўлган бўлиши керак. Хабари бўлмаган тақдирда ҳам бу вазиятда айбдор Турғунбоев бўлиб қолади. Чунки футболчи қайси жамоа билан қайси пайт ва неча йилга битим имзолаётганини онгли равишда билиши керак. Ҳар ҳолда футболчи шахсий шартномаси ҳақида бошқалардан кўпроқ билиши ва тушуниши керак.

Ҳақиқат шуки, "Пахтакор" Турғунбоевни жамоага келишига мажбурламайди. Футболда буни иложи йўқ. Ҳеч бир ақли соғлом инсонлар ўз жамоасига кимнидир мажбурлаб олиб келмайди. Катта маош, қизиқарли таклиф исталган футболчини ҳаёлини бузиши аниқ. Демак Азиз Турғунбоев ўз хоҳиши ва истаги билан "Пахтакор"га келмоқчи бўлган. Камида ўз кучини ОЧЛда ўйнаши мумкин бўлган жамоада синаб кўришни истаган. Айнан шу жиҳатларни эътибори билан футболчи "Пахтакор"га ўтишга қизиққан ва шартнома имзолаган. Ҳар ҳолда "Пахтакор" тақдим этган суратга таяниб "Пахтакор" билан битимга имзо чеккан деяпман.

Кейинчалик нима бўлгани ва "Навбаҳор" билан айнан қачон шартномасини 2020 йилга қадар узайтиргани ҳақида бир нарса дейиш мушкул. Одатда клублар ўз етакчилари билан шартномани узайтирилиши биланоқ расман бу ҳақда оммани хабардор қилишади. Яқиндагина Санъат Шихов масаласида ҳам "Навбаҳор" шартнома имзоладик, деб эълон қилганди. Кейинчалик эса футболчи ҳамда клуб ўртасида расман келишув бўлмагани ва якунда Шихов "Навбаҳор"да қолмагани маълум бўлди. 

"Пахтакор" трансфер бозорида биринчи маротаба бу ҳолатга тушаётгани йўқ. Ўтган йили ҳам клуб пойтахт жамоаси футболчиси билан келишувга эришган ва кейинчалик ўша футболчининг эски шартномаси "пайдо" бўлиб қолгани туфайли "шерлар" амалга оширилган хариддан воз кечишганди. Ўшанда "Пахтакор" қўшниларига ҳурматни сақлаган ҳолда жентельменлик қилганди. Бу тарафдан "Пахтакор"га тош отиш инсофдан эмас. Бу гал воқеалар ривожи қандай тугаши жумбоқ.

Тасдиқланмаган, аммо менга маълум бўлган маълумотга кўра, "Пахтакор" Турғунбоевнинг шартномаси масаласида санани нотўғри белгилагани туфайли ПФЛ ушбу трансферни вақтинча рўйхатга олмаганди. Шу сабабли ҳам тошкентликлар Турғунбоев трансферини эълон қилишни янги йилга қадар кутишди. Аммо ҳозирда масала қандай ечим топди ва футболчи расман қайси жамоага тегишли, бу очиқ қолаётган савол.

Шу ўринда бир ҳақиқатни айтиш керакки, биздаги айрим футболчилар ўзларининг шахсий шартнома шартлари, ундаги маошдан ташқари қолган жиҳатларига беэътибор бўлишлари янгилик эмас. Кўп ҳолларда футболчилар клуби билан амалда неча йилга шартнома имзолаётганликларига ҳам бефарқ бўлишади ва кейинчалик бошқа таклифлар келиб қолганида бу уларга панд беради. Кеча бошқа билан, бугун эса ўзга жамоа билан шартномага қўл қўяверадиган нопрофессионал футболчилар кўпаётгани ачинарли. Футболчи фақат майдонда эмас, унинг ташқарисида ҳам профессионал номга муносиб булмоғи лозим.

ЎФА ёки ПФЛ Осиё Кубоги мусобақасидан сўнг Азиз Турғунбоев ишини яхшилаб ўрганиб чиқиб, агарда футболчи қаердадир хатога йўл қўйган бўлса, унда буни тартиб қоида кўра жазолаши керак. Чунки бундай ишлар бизнинг футболда афсуски кўп учраб туради. Аммо ҳаммаси ҳам ошкор этилмайди. Шу сабабдан ҳам бундай ишлар ёки кетма-кет шартнома тузиб кетаверадиган футболчилар сони ошса ошмоқдаки, ҳеч камаймаяпти. Айнан шу иш бошқа футболчиларга ҳам яхши дарс бўлиши керак.

"Пахтакор" раҳбарияти мазкур масала бўйича охиригача курашадими ёки йўқ, билмадим-у, аммо менимча, футболчининг бу гапларидан кейин Турғунбоевни "Пахтакор"га олиб келиш хатога ўхшамоқда. Агарда футболчи клуб билан келишса, шартномага имзо чекса ва кейинчалик "Навбаҳор"да қолишни истайман, "Пахтакор" раҳбарияти мени тўғри тушунишади, деб ўйлайман дея баёнот бериш ҳар томонлама бехурматсизлик ва нопрофессионаллик. Бундай гапларни айтган футболчини жамоага олиб келиш қанчалик мантиққа тўғри келади, билмадим.

Фикримча, Азиз Турғунбоев масаласида "Навбаҳор" ютиб чиққани маъқул. Шунда ҳозирги ҳолатдан келиб чиқсак, бундан Турғунбоев ҳам ютган бўлади. Чунки мазкур трансфер сериалида "Навбаҳор" жимгина ва пухта ҳаракат қилди. Турғунбоев ҳам кўнгли Наманганда эканлигини айтгани "Пахтакор"ни бу курашдан чиқиши учун етарли. Камида футболчи жамоа ўйинига қанчалик кўшилиб, киришиб кетиши номаълум. Факт шуки, футболчи "Навбаҳор"да ўз ўрнига эга. Лекин Турғунбоев исталган жамоани кескин кучайтириб юборадиган футболчи эмаски, "Пахтакор" мазкур трансфер масаласида охиригача курашса. Агарда "Пахтакор" ҳуқуқий тарафдан ҳақ бўлиб чиқиб, футболчини жамоага олиб келган тақдирда ҳам Турғунбоевни жуда катта босим остида қолдиради. Бу эса уни жамоага киришиб кетишини янада қийинлаштириб қўйиши аниқ.

Шаҳбоз Беғамов