Илёс Зейтуллаев: "Орзу қилиш зарар қилмайди, охиригача курашамиз!"

- Хайрли кеч, Илёс Бекирович. "Бунёдкор"нинг иккинчи даврага тайёргарлиги ҳақида нима дея оласиз? Жамоага дам берилганмиди?

- Футболчилар чиндан ҳам дам олишга муносиб эдилар. "Андижон" билан ўйиндан сўнг уларга дарҳол тикланиш имкониятини бердик. Маҳаллий ўйинчиларга қисқа танаффус берилди, хорижликларга эса кўпроқ вақт – икки-уч кун ажратилди, чунки улар уйларига учиб бориб, қайтиб келишлари керак эди. Ҳамма вазиятни тушунарди, ҳеч қандай гина-кудурат йўқ эди, жамоамиз аҳил-иноқ.

Маҳаллий йигитлар якшанба куни тушликдан кейин тўпланишди, биз уларни аста-секин иш суръатига қайтариш учун енгил машқлардан бошладик. Чет эллик футболчилар сешанба куни қайтишди, шу боис жисмоний тайёргарлик бўйича мураббийларимиз – Алекс ва Андреаснинг иши кўпайди.

- Ҳайдаров раҳбарлигидаги ҳозирги олимпия терма жамоаси ҳақида фикрингиз қандай? Носир Абдусаломов ҳам ўша жамоага чақирилди...

- Ҳайдаров жуда тажрибали мутахассис. Буни унинг неча йилдан бери футболда ишлаб келаётганидан ҳам билса бўлади. У – жуда моҳир мураббий. У нима қилаётганини билади, ўйинчиларга ёндашишни уддалайди. Эсимда, мен ҳали терма жамоада ўйнаб юрган пайтимда у аллақачон мураббий эди.

- Унинг даврида терма жамоага чақирилганмидингиз? 2007-2008 йилларда "Пахтакор"да Қатарга гол урганингизда таркибда бўлганингизни эслайман...

- Ҳа, мутлақо тўғри. Ўшанда терма жамоани Равшан Ҳайдаров ва Салков бошқарарди, адашмасам. Ҳа, ўша йиллари чақирилгандим.

У даврлар бошқача эди, лекин Ҳайдаров тинимсиз ўсиб бормоқда, янги тажрибаларни ўзлаштирмоқда. Ҳозир барча мураббийларимиз кўп сафар қилишади, чет эллик мутахассислар билан мулоқот қилишади, шу боис ёндашув аста-секин ўзгармоқда. Мен уларнинг машғулотларини кузатишни, қандай ишлашларини кўришни жуда хоҳлардим – вақт топилиши биланоқ албатта шундай қиламан. Ўзимга ҳам қизиқ.

- Ёрдамчиларингиз Андреас ва Алекс ўз ғояларини машғулот жараёнига сингдиришга улгурдими? Яна нимадир етишмаяптими, балки қандайдир янгиликлар режалаштирилаётгандир?

- Биласизми, футболда доим ниманидир такомиллаштириш мумкин. Биз, масалан, яқинда машғулот жараёнини кузатиш учун видеотизим ўрнатдик – раҳбарият бундай ташаббусларни қўллаб-қувватламоқда.

Аммо баъзида барча ғояларни амалга ошириш учун техник имкониятлар, кадрлар, вақт етишмаслигини тушунасиз. Ривожланишга катта туртки берадиган кўплаб самарали усуллар, майда-чуйда тафсилотлар мавжуд. Бироқ буларнинг барчаси учун вақт керак.

Раҳбарият ёрдамида кўплаб футбол машғулотлари учун шароитларни янгиладик.

- Янги тренажёрлар мавсум бошланишидан олдин келтирилди. Шундай эмасми?

- Ҳа, замонавий тренажёрлар ўрнатилди. Бу муҳим, ўйинчилар тушунишлари керак: улар нафақат ўзлари учун меҳнат қилишади, балки ўзларидан кейин келадиганларга ҳам нимадир қолдирадилар. Айтганларидай, ўзингдан кейин яхши из қолдириш керак.

Биз футболчилар нафақат машқ қилиши, балки дам олиши – бильярд ёки PlayStation ўйнаши, ўйинларни томоша қилиши мумкин бўлган жой яратмоқчимиз. Футболчилар учун янада қулай шароитлар яратишни режалаштирганмиз.

- Мавсумнинг биринчи қисми ўтди. Қанчалик мамнун ёки норози эканлигингизни сўраш бироз ноўрин. Лекин 10 баллик шкалада баҳоласак-чи?

- Саккиз.

- Нега ўн эмас? Мукаммалликка нима етишмаяпти?

- Ўн – бу ҳамма нарса мукаммал бўлган ҳолат. Биз эса мукаммал эмасмиз. Саккиз, чунки йигитлар мураккаб шароитларда улкан ишларни амалга оширдилар. Пасайишлар, қийин лаҳзалар бўлди, лекин умуман олганда, яхши натижа.

Жамоада ўсишга рағбат бўлиши учун атайлаб шундай баҳо қўйяпман. Футболчиларнинг ўзлари ҳам ҳис қилишларини истайман: улар ҳар қандай рақиб билан, ҳатто чемпионлик учун курашаётганлар билан ҳам беллаша олишади.

Айтиш мумкинки, 8.5 – биринчи даврани муносиб ўтказдик.

- Трансфер ойнасида жамоани бир неча футболчи тарк этди. Луис Качорридан бошлаймиз. У билан қандай хайрлашдингиз?

- Луиснинг Ўзбекистонда қизиқарли тарихи бор. Ўтган йили биз уни маълум бир ўйин услуби учун олгандик, ўшанда "қутулишимиз" керак эди. У жуда мос келди – гавдали, яккакурашларда кучли, кўплаб муҳим голларни урди.

Бу мавсумда тактикани бироз ўзгартирдик ва у ўзини янгича намоён этди: тез-тез жарима майдонида ўйнай бошлади, самарадорлигини оширди. Бу унинг маҳоратидан далолат беради. У – ҳақиқий профессионал.

Биз уни қолдирмоқчи эдик, музокаралар олиб бордик. Аммо у Иорданиядан рад этиш қийин бўлган жуда фойдали таклиф олди. Афсус, албатта, лекин биз унинг танловини тушунамиз.

- Яна бир йўқотиш – Одилжон Ҳамробеков. У Эроннинг "Тарахторсози" клубига ўтди. Бу жамоа учун қанчалик оғир?

- Одил – катта йўқотиш, яширмайман. Ҳақиқий сардор ва жамоавий ўйинчи. Эслайдиган бўлсангиз, у биринчи ўйиндаёқ сардорлик боғичи билан майдонга тушди, аммо Темурхўжа Абдухолиқов пайдо бўлиши билан дарҳол унга боғични топширди, мана шу субординацияга ҳурмат.

Лекин мен йигитларга, келинглар, бунга ижобий қарайлик, дедим. Биз у билан ярим йил ишлаш шарафига муяссар бўлдик. Энди эса бу бошқалар учун имконият. Бизда Амир Тўрақулов, Азизбек Тўлқинбеков, Расул Йўлдошев бор. Асадбек Раҳимжонов жароҳатдан сўнг сафга қайтмоқда. У ҳам ҳимоячи, ҳам марказий ҳимоячи вазифасини бажара олади.

- Сўнгги пайтларда кўпчилик дарвозабонлар кўпроқ хато қила бошлаганини таъкидламоқда. Буни қандай изоҳлайсиз?

- Бу умумжаҳон тенденцияси. Замонавий футбол дарвозабонлардан кўпроқ нарсани талаб қилади - улар ҳужумнинг тўлақонли иштирокчисига айланган. Энди дарвозабон оёқ билан ўйнашни, ҳужумларни бошлашни, босим остида қарор қабул қилишни билиши керак.

Илгари дарвозабон шунчаки тўпни олдинга тепиб юборар эди - ҳозир эса статистикага қаранг: у бир ўйинда неча марта ўйин қуришда иштирок этади! Табиийки, ҳаракатлар сони ортиши билан хатолар эҳтимоли ҳам кўпаяди.

Ҳамид учун бу мавсум осон кечмади, аммо бу табиий ҳолат. Асосийси, ўйланиб қолмасдан, хатолар устида ишлаш. Тез орада ҳамма натижани кўради.

- Жамоангиз етакчилар билан ёнма-ён бормоқда. Иккинчи даврага қандай вазифалар қўясиз?

- Клубнинг реал вазифаси - жадвалнинг юқори қисмига, еттинчи ўринга чиқиш. Ўтган йили биз ўнинчи ўринда эдик - бу кўп йиллар давомидаги энг ёмон натижа. Бир мавсумда 10-ўриндан сакраб, совринли ўринлар учун курашиш мумкин эмас. Мумкин бўлса ҳам, бу энди бошқа мавзу.

Агар 7-поғонадан юқорида бўлсак - ажойиб бўлади. Лекин асосийси келажакка пойдевор қўйиш: кейинги мураббий (хоҳ у мен бўлай, хоҳ бошқаси) шу асосда қуриши керак.

- Жамоадаги муҳитни қандай таърифлайсиз?

- Бу мен ҳеч қачон ташвишланмайдиган ягона нарса. Бизда ажойиб микроиқлим - йигитлар ҳақиқатан ҳам бир-бирларига жон куйдиришади. Ўйин жараёнида ҳамма иштирок этади.

Жароҳатлар бўлган энг қийин дақиқаларда ҳам - жамоа тарқалиб кетмади. Аксинча, бу жамоани янада жипслаштирди.

- "Бунёдкор"ни кема сифатида тасаввур қилсак, у қандай бўларди? Хаёл қилишимиз мумкинми?

- (ўйчан табассум билан) Биласизми, менга бу саволни тез-тез беришади. Ҳар сафар "Бунёдкор"нинг ўтмишдаги ҳолатини эслайман - у ҳақиқий круиз лайнери эди. Катта, қудратли, мукаммал шароитларга эга. Ҳамма нарса соатдек ишлар эди: юқори даражали футболчилар, ажойиб инфратузилма, барқарор натижалар. Бироқ замонлар ўзгармоқда.

Ҳозирги "Бунёдкор"имиз кўпроқ спорт елкан кемасига ўхшайди. Тасаввур қилинг: улкан пўлат лайнер эмас, балки тез, эпчил ва ҳар бир экипаж аъзоси муҳим бўлган кема. Бундай кемада бўлганингизда, шунчаки тугмани босиб, натижани кутиб ўтиролмайсиз - бу ерда ҳамма ҳамжиҳатликда ишлаши ва бир-бирини ҳис қилиши керак.

Масалан, Нажмиддин ўнақай бўлса-да, чап қанотда ўйнайди ва шикоят қилмайди. У ҳақиқий жангчидек, натижа учун чидайди ва ўзини аямайди. Ҳеч қачон нолимайди. Мен унга доим айтаман: "Агар уруш бошланиб қолса, сен билан бирга бораман".

- Ўзбекистон Кубогида қандай мақсадлар қўйилган? Кубок баҳслари бор йўғи бир ўйиндан иборат ва ҳар қандай натижа қайд этилиши мумкин-ку...

- Биз жиддий кайфиятдамиз. "Қўқон-1912"ни пенальтилар сериясида енгдик – Одил ва Тимасиз, бу осон бўлмади. Энди "Бухоро"га қарши ўйин кутмоқда - бу биз учун финал даражасидаги учрашув бўлади.

Кубок – ўзига хос турнир. Бу ерда ҳамма нарса бўлиши мумкин. Орзу қилиш зарар қилмайди, охиригача курашамиз! Орзу қилмаслик - мана бу ҳақиқатан зарар.

Абдулвосит Бектемиров ва Эмиль Бекмухамедов суҳбатлашди