Файзуллаев нега кеча тиббий кўрикдан ўтмади? Инсон самолётда учганидан кейин дарҳол кўридан ўтса нима бўлади?

Футболчи аслида кеча Истанбулга учиб борган ва тиббий кўрик ҳали амалга оширилмагани ойдинлашди.

Аслида жуда кўп ҳолатларда футболчи бир шаҳардан бошқа шаҳарга самолётда учиб борса дарҳол тиббий кўрикдан ўтказилмайди. Биз сунъий интеллектга қуйидаги савол билан мурожаат қилдик: Бир инсон самолётда учиб келиши билан тиббий кўрикдан ўтса унинг одатий ҳолатда тиббий кўрикдан ўтгандаги натижалари ўртасида фарқ бўладими? Жавоб қуйидагича бўлди:

Ҳа, агар бир инсон самолётда учиб келиши билан дарҳол тиббий кўрикдан ўтса, унинг ҳолати одатий (ерда, дам олган, барқарор шароитда) тиббий кўрикдан ўтган ҳолатига нисбатан айрим фарқлар билан намоён бўлиши мумкин. Бу фарқлар асосан парвознинг организмга кўрсатган вақтинчалик таъсирлари сабабли кузатилади.

Қандай фарқлар кузатилиши мумкин?
1. Қон босими ва юрак уриши
Қон босими кўтарилган ёки турғун бўлмаган ҳолда бўлиши мумкин. Бу стресc, чарчоқ, сувсизланиш ёки гипоксия (кислород камлиги) билан боғлиқ.

Юрак уриши базавий ҳолатга нисбатан тез бўлиши мумкин — айниқса узоқ парвоз ёки қўниш пайтида стрессли вазият бўлган бўлса.

2. Қон таҳлилларида ўзгаришлар
Гематокрит (қоннинг сувсизланиши билан боғлиқ кўрсаткичи) бироз юқори чиқиши мумкин.

Гемоглобин миқдори ҳам вақтинчалик кўтарилиши мумкин.

Д-диммер, тромбоз маркерлари, ҳатто жигар ферментларида вақтинчалик ўзгаришлар мумкин (узоқ парвозларда).

3. Оксигенация (SpO₂) даражаси
Кислород тўйиниш даражаси (SpO₂) пасайган бўлиши мумкин (айниқса қариялар, ўпка ёки юрак касалликлари борларда).

У одатий ҳолатда 96–99% бўлса, парвоздан сўнг 90–94% гача тушиши мумкин.

4. ЭКГда (электрокардиограмма) ўзгаришлар
Қисқа муддатли парвоздан сўнг тахикардия, баъзан енгил ST-сегмент ўзгаришлари (кислород танқислиги билан боғлиқ) ёки аритмиялар кузатилиши мумкин.

5. Температура ва ҳолат баҳоси
Баъзан тенгсиз тана ҳарорати, чарчоқ, кўзда қизариш ва оғизнинг қуруши кузатилади — бу шифокорда инфекция ёки вирусли ҳолат шубҳасини туғдириши мумкин, аммо бу кўпинча парвоз билан боғлиқ физиологик реакциядир.

Нима қилиш керак?
Муҳим тиббий кўрик (масалан, лицензия, спортчи ёки ҳарбий кўрик) самолётдан 3–12 соат ўтгач амалга оширилса, натижалар аниқроқ ва холисроқ бўлади.

Мана энди сиз футболчилар нима учун узоқ парвоздан сўнг дарҳол тиббий кўрикдан ўтмаслигини билиб олдингиз. Аббос Файзуллаев тез орада янги клуби учун тиббий кўрикдан ўтади ва шартномага имзо қўяди.