Пенальтилар статистикаси: Биринчи даврада ким кўп пенальти тепди ёки умуман нуқтага ҳам яқинлашмади?

2025 йилги Суперлига биринчи давраси якунларига кўра, пенальтилар бўйича қайд этилган рақамлар чемпионатнинг динамикаси, жамоаларнинг ҳужумдаги фаоллиги ва ҳакамлар қарорлари ҳақида кўп нарсадан далолат беради. Айрим жамоалар учун 11 метрли жарима зарбалари ғалабага олиб келувчи асосий омилга айланса, бошқалари ундан етарлича фойдаланиш имконини топа олмади. 

"Навбаҳор"нинг икки йўналишдаги рекорди

Пенальти сони бўйича биринчи давранинг мутлақ етакчиси — "Навбаҳор". Жамоа фойдасига 5 та пенальти белгиланган бўлиб, бу кўрсаткич бўйича "Насаф", "Бунёдкор" ва "Сурхон" (ҳар бирига 4 тадан) уларни таъқиб қилди.

Қизиғи шундаки, "Навбаҳор" нинг дарвозасига ҳам энг кўп — 6 та пенальти белгиланган. Уларнинг 3 таси голга айланмади. Бу эса жамоанинг жарима майдонида жуда кўп фаол ҳаракатда бўлгани, баъзан эса хатарга йўл қўйганини кўрсатади. Айнан шу ҳолат, бир вақтнинг ўзида ҳужумдаги фаоллик ва ҳимоядаги камчиликлар уйғунлигини намоён этади.

Пенальтидан ким фойдаланди, кимда акси?

Фойдаланиш самарадорлигида ҳам "Навбаҳор" юқори натижа қайд этди: берилган 5 пенальтидан 4 таси голга айланди. Энг паст кўрсаткич эса "Сурхон" жамоасига тегишли — 4 имкониятдан фақат 1 таси аниқ амалга оширилди. Бу мураббийлар штаби учун жиддий сигнал: техник тайёргарликдан ташқари футболчиларнинг руҳий барқарорлиги устида ҳам ишлаш зарур.

Пенальти ижрочиси сифатида Жиянов порлади

Биринчи даврада пенальтидан энг кўп гол урган футболчи — Руслан Жиянов ("Навбаҳор"). У 3 та пенальти зарбасини голга айлантириб, бу кўрсаткич бўйича бошқаларни ортда қолдирди. Унинг қийин вазиятлардаги пенальтини аниқ ижро этиши жамоа очколарига тўғридан-тўғри таъсир қилди.

Дарвозабонлар орасидаги қаҳрамон — Шоҳрух Эшбўтаев

Пенальтиларда ўзини кўрсатган дарвозабон — Шоҳрух Эшбўтаев бўлди. У биринчи даврада 2 та пенальтини қайтаришга муваффақ бўлди, бу эса нафақат шахсий, балки жамоавий муваффақиятда ҳам муҳим аҳамият касб этди. Дарвозабоннинг бундай муҳим вазиятлардаги ҳаракатлари кўплаб очколар тақдирига таъсир кўрсатади.

Нуқтага яқинлашмаган жамоалар ҳам бўлди

Ҳайратланарли жиҳатлардан бири — "Андижон" ва "Нефтчи" жамоалари бутун биринчи давра мобайнида умуман пенальти тепмади. Бу ҳолат уларнинг ҳужумдаги самарадорлиги ва рақиб жарима майдонига етиб бориш фаоллиги билан боғлиқ бўлиши мумкин. Ёки рақиблар томонидан эҳтиёткор ўйин кўрсатилганини англатади.

Шунингдек, "Бухоро", "Шўртан", "Машъал", "Пахтакор" ва "Сўғдиёна" жамоаларига фақат 1 тадан пенальти берилган. 

Ҳакамлар кўз остида — кимлар кўпроқ “нуқта”га ишора қилди?

Ҳакамлар фаолияти ҳам пенальтилар орқали муайян мезон билан баҳоланади. Бу борада Равшан Абдувоҳидов биринчи давранинг энг фаол ҳаками бўлди — у 5 та пенальти белгилаган, шулардан 2 таси "Навбаҳор", қолганлари "Хоразм", "Сурхон" ва "Динамо" фойдасига бўлган. 

Шу билан бирга, баъзи тажрибали ҳакамлар биринчи давра мобайнида умуман пенальти белгиламаган. Жумладан, Илгиз Танташев, Ғайрат Жўраев ва Хушнуд Суюнбоев 11 метрлик нуқтага ишора қилмаган ҳакамлар сирасига киради. Бу эса улар бошқарган учрашувларда интизом юқори бўлгани ёки ҳакамлик услубининг нисбатан эркин ва ўйинга аралашув даражаси камроқ бўлганини кўрсатиши мумкин.

Хулоса: Пенальти — натижа эмас, балки кўрсаткич

Футболда пенальти — бу фақат бир зарба эмас. У — жамоа ҳужуми, рақибнинг хатоси, ҳакамнинг диди, футболчининг психологик барқарорлиги ва бутун тактик жараённинг бир парчасидир. Биринчи даврадаги рақамлар шундан далолат бердики, айрим жамоалар бундай имкониятни унумли ишлатди, бошқалари эса ундан кўпроқ йўқотди.

Суперлиганинг иккинчи даврасида пенальтилар янада кўпроқ эътибор марказида бўлиши, ҳакамлик ва финишга яқинлашув билан боғлиқ фақат техник эмас, балки руҳий қарашлар ҳам аҳамият касб этиши турган гап.