Ўйинларни дарахтда ўтириб томоша қилган ғалати мухлис ҳақида

9 декабрь куни "чўпон" лақаби билан машҳур бўлган "Ницца"нинг ашаддий ихлосманди Поль Капьетто вафот этди. У 73 ёшда эди.

Ниццадаги деярли барча инсон Капьетто ҳақида эшитган — футболчилардан тортиб, оддий фуқароларгача. У клубнинг талисмани ва рамзи ҳисобланган. Лекин уни яқиндан таниган инсонлар жуда кам: "Ницца"нинг ҳар бир ўйинидан сўнг у қаергадир йўқ бўлиб қоларди. Капьетто Сен-Мартен-Везюбида яшаган — Ниццадан 65 км узоқликдаги тоғ коммунаси: сув ва электр тизими хавфли бўлган зона. У ерда ёмғир сувини йиғиб олиш учун боғларга бочкалар қўйиб чиқишарди. Капьетто фақатгина севимли клуби баҳсларини томоша қилиш учун Ниццага — "Альянц Ривьера" аренасига борарди.

"Альянц Ривьера" стадиони 2013 йил очилган. Лекин чўпон анча олдин машҳурликка эришган эди — ўша вақтлар "Ницца" 17 минг кишилик "Стад дю Рэ"да тўп тепарди. Стадион очиқ бўлиб қурилгани қари мухлисга баҳсларни дарахтдан (!) кузатиш имконини берарди.

Чўпоннинг деярли ҳар бир ташрифи шоуга айланиб кетарди. Ишонинг, агар сиз ҳам "Ницца"нинг катта қизил-қора байроғига ўраниб олган ва Италия қаҳрамони Джузеппе Гарибальди шарафига куйланган қўшиқни хиргойи қилиб кетаётган оқ сочли чолни кўрганингизда, ҳайратдан қотиб қолардингиз. Айниқса, уни чанғи билан велосипед ҳайдаб кетаётганида учратсангиз... Сўзимиз исботи сифатида, эътиборингизга ушбу видеони ҳавола этамиз.

У чанғини (ҳатто ёзда ҳам киярди) шунчаки кийиб олмасди: Поль — собиқ чанғи ўқитувчиси бўлиб, узоқ йиллар мобайнида Везюбидаги чанғи комплексида ишлаган. Поль фаолиятини "Ницца"да бошлаган Франция терма жамоаси дарвозабони Уго Льорис билан айнан ўша ерда танишган. Чўпон чанғи учиш техникасини Льорисга ўргатган ва ўшандан буён улар ўртасида илиқ муносабат бўлган.

Льорис билан бўлган танишув Капьеттога Франция термаси томон олиб борадиган эшикларни очиб берди: Поль 2010 йил Жаҳон Чемпионати-2010га тайёргарлик кўраётган терма ёнига борди. Чўпон тонгги машғулотлар бошланишидан аввал Льорисга иккита пенальти тепди, Рибери билан тўп ўйнатди.

Капьетто ҳайдаб юрган велосипед, "чўпон"нинг сўзларига қараганда, Жан Муленга тегишли бўлган экан (франциялик сиёсатчи ва Иккинчи Жаҳон урушидаги қаршилик ҳаракатининг қаҳрамони). Бу қанчалик тўғри?! Чўпон бунга аниқлик киритмаган. Ахир Мулен 1943 йилда ҳибсга олишган ва 1943 йилнинг 8 июлида концлагерга кетаётган поездда вафот этган. Яъни, Капьетто туғилишидан 3 йил аввал...

2016 йил Капьетто ўзининг 70 йиллик юбилейини нишонлаган. "Ницца" президенти Жан-Пьер Ривер "Бастия"га қарши баҳсда Польни туғилган куни билан табриклаган ва унга 70 рақами ва "Le Berger" ("чўпон") сўзи ёзилган футболкани совға қилган. "Ницца"нинг барча ўйинчилари эса футболкага ўз дастхатини қўйиб берган.

Ўтган мавсум Капьетто бир муаммога дуч келди: "Ницца" клуби "Марсель" билан учрашув ўтказиш учун меҳмонга боради, лекин клуб фанатлари "Велодром" аренасига кириши тақиқланган эди. Унинг ташрифи доимгидек шоуга айланиб кетди. Шунинг учун полиция ходимлари уни дарҳол ҳибсга олиб, 24 соатга қамаб қўйишди. Аммо қамоқдагилар Капьеттонинг ҳаракатларини ҳаддан ташқари ғалати ва ахмоқона деб ҳисоблаб, чўпонни шифокорлар қўлига топширишди — у Тимон касалхонасининг психиатрия бўлимига ётқизилди. Чўпон у ерда 7 соат ўтирди. Қария шифохонадан чиқишига собиқ футболчи ва унинг дўсти Лоран Паганелли ёрдам берган.

Сўнгги вақтларда чўпон учрашувларга кўп бормади — шовқинли ареналарга боришдан кўра, сокинликда ўтиришни афзал кўрди. Бироқ "Ницца" раҳбарияти ва футболчилари қарияни унутиб юборганлари йўқ. 9 декабрь куни чўпон вафот этгани ҳақидаги хабарлар барчани шок ҳолатига солиб қўйди.

Капьетто 6 декабрь куни Сен-Мартен-Везюбидаги дўстининг уйида 3 кун қолишини айтди. Якшанба куни кечқурун эса уйқуга кетиб бошқа уйғонмади. Спорт оламидаги юзлаб машҳурлар ижтимоий тармоқдаги шахсий саҳифасига видолашув ва таъзия ҳақидаги постларни жойлай бошлади. Ницца мэри ҳамда клубнинг расмий сайти Капьеттонинг яқинларига ҳамдардлик билдирди. Жамоа дарвозабони Вальтер Бенитес эса мухлисга атаб бир энлик хат ёзди: "У ҳар бир сафарга биз билан борарди! Чўпон — Франция 1-Лигасининг таниқли мухлиси. Доимий яхши кайфият учун сенга катта раҳмат. Сендек дўстим бўлганидан хурсандман!"

"Поль одамларга хурсандчилик улашишни ёқтирадиган "масхарабоз" эди. Лекин бугун ҳаммани йиғлатди...", — деганди унинг бир дўсти Доминик Ковачич. Ҳа, "жиннилик қилиш" бўйича чўпонга етадигани бўлмаса керак. Қуйидаги видеоролик орқали ўзингиз бунга гувоҳ бўлишингиз мумкин: чанғи комплексидаги қорга тўлган қияликдан велосипедда (!!!) учиб тушишга ҳаракат қилмоқда...

Польнинг вафотидан кейинги илк ўйинда "Ницца" ўз майдонида "Тулуза"га қарши ўйнади. Ўша баҳс Капьеттога бағишланди ва клуб раҳбарияти, футболчилар чўпон билан хайрлашдилар. Клуб президенти Жан-Пьер Ривер эса Польни "Ницца"нинг энг содиқ мухлиси деб эътироф этди.

Франциялик бошқа футбол ихлосмандлари ҳам "Ницца"га ҳамдардлик билдирди: хусусан, "Нанси" ультраси (2-лига клуби) ўз майдонида "Шатор"га қарши баҳсда "Чўпон" билан хайрлашди.  

Нозима Зарипова таржимаси