Ҳар ишда бир ҳикмат бор

Биринчиси, терма жамоанинг йиғин ўтказгани билан боғлиқ. Иккинчиси, бош мураббий ўзгаргани билан. Биласиз, ҳар йил январь-февраль ойларида клублар янги мавсумга ҳозирлик олиб боради. Ва қачонки терма жамоа ҳам йиғин ўтказса, бунинг атрофида турли гаплар кўпаяди. Масалан, терма жамоа нима учун йиғин ўтказиши керак, унда ФИФА кунлари нимага берилган, терма жамоа ФИФА кунларида йиғилгани яхши эмасми ва ҳоказо. Кимдир терма жамоа ҳам йиғин ўтказиб туриши керак, бу ҳам футболчиларга, ҳам мураббийларга фойда деган фикр билан юради.

Бу ўринда ҳар икки томонни бирдек эшитиб, ҳар икки томонга қулоқ солса бўлади. Тўғри, терма жамоа ФИФА кунидан ташқарида йиғилди, клублар янги мавсумга тайёргарлик кўришни бошлаган бир пайтда ўйинчиларни чақириб алоҳида йиғин ва битта ўртоқлик учрашуви ташкил этди. Клубларнинг бунга эътироз билдиришга ҳаққи бор. Лекин иккинчи томондан терма жамоа йиғини мавсумга тайёргарлик айни қизиган пайтга тўғри келмади. Одатда клублар учун февраль ҳозирликнинг ҳал қилувчи босқичи ҳисобланади. Январь эса кўпинча селекция ишлари, янги футболчилар билан шартнома тузиш кабилар билан ўтиб кетади.

Шу томондан олиб қаралганда агар терма жамоа февраль ойида йиғин ўтказганида кескин танқид қилса бўларди. Лекин январдаги йиғиннинг салбий томонлари кўринмаяпти. Афтидан 20-31 январь кунлари Ўзбекистон миллий терма жамоасининг хорижда йиғин ўтказиши анча олдин, айтайлик ўтган йил ноябрь ойида режа қилиб қўйилган бўлиши мумкин. Биз ноябрда иккита ўйинда майдонга тушдик ва шундан сўнг мураббийлар ўз режасини ЎФАга тақдим этган ва бу режадан йиғин ҳам ўрин олган бўлиши керак. Натижада ЎФА ҳам шу режа асосида иш олиб борган.

Режа шундай бўлганки, январнинг охирги ўн кунлигида йиғин ўтказилади ва бунда фақат маҳаллий футболчилар иштирок этади. Шу орқали мураббий маҳаллий футболчиларни кўздан кечириб олишни мақсад қилган, бунинг устига Иордания билан ўртоқлик учрашуви ташкил этилиши ҳам айни муддао бўлган. Чунки футболчиларни синаб кўриш учун фақат машғулотнинг ўзи камлик қилади. Барибир кўп нарса ўйинда кўзга ташланади.

Майли, йиғин ташкил қилинди, таркиб ҳам эълон қилинди дейлик, лекин терма жамоага чақирилган аксар футболчилар мартдаги иккита ўйин пайти терма жамоа таркибида бўлмайди-ку деган саволнинг ўртага ташланиши катта хато бўлади. Аввало кимни чақиришни бош мураббий ҳал қилади. Иккинчидан, фалончи барибир расмий ўйинларга чақирилмайди дейиш бу ўша футболчига нисбатан ишончсизликни келтириб чиқаради.

Ишончсизлик футболчига ҳам таъсир қилиб, унинг ўзида мен терма жамоага тортмасам керак деган ҳадик пайдо бўлади. Бир нарсани унутманг, биз қачонки спортчини сен зўрсан, ишласанг албатта ўзингни кўрсатасан деб гапирсакгина ўйинчиларда ўзига бўлган ишонч ортади. Бу билан ҳаммани ёппасига мақташ керак демоқчи эмасмиз, фақат мураббий ўйинини ҳурмат қилиб терма жамоага чақирдими, ОАВ билан мухлислар ҳам ҳурмат қилишни, керак пайтда илиқ гап айтишни ўрганиши керак.

Футболчи терма жамоага тортадими-йўқми, буни мураббий ҳал қилади. Чунки натижага мураббий жавоб беради. Тўғри тушуниб турибмиз, чиндан ҳам эртага расмий ўйинларда асосан легионерлар терма жамоа ўзаги бўлади, лекин футбол жароҳат, карточка ёки бошқа сабаблардан ҳоли эмас. Кимдир жароҳат олиб қолиши мумкин, кимдадир карточка пайдо бўлади, кимдир кўнгилдагидек ўйнай олмайди, шунда ёрдамчи кучлар, яъни кечаги йиғинда қатнашган футболчи етиб келади. Улар ҳам ўзларини терма жамоанинг бир бўлаги деб ҳис қилиши учун бу йиғин ташкил қилинди дейиш мақсадга мувофиқ бўлади.

Клубларнинг янги мавсумга тайёргарлик кўриши ҳеч қачон қолиб кетмайди ва бир-икки футболчи йиғинда вақтинча қатнашмай турса бу билан ҳеч нима ўзгариб қолмайди. Жаҳон чемпионатига саралаш ўйинларининг экваторидан ўтдик ва буёғига тўртта ўйин қолди. Мана шу тўртта учрашувни юқори кайфиятда ўтказиш учун ҳам ҳеч нимани эътибордан чиқармаслик лозим. Келинг, шу ўйинларни яна бир бор ёдга олиб ўтсак.

20 март. Ўзбекистон - Қирғизистон
25 март. Эрон - Ўзбекистон
5 июнь. БАА - Ўзбекистон
10 июнь. Ўзбекистон - Қатар

ЎФА миллий терма жамоага янги бош мураббий этиб Тимур Кападзени тайинлаши ҳам кутилмаган воқелик бўлди. Кўпчилик Сречко Катанец ўз вазифасини охиригача етказиб қўйса керак деган тахминда эди. Аммо мураббийнинг соғлиги бунга йўл бермади. Жиддий касаллик билан курашиб келаётган словениялик мураббий ўз хоҳишига биноан терма жамоани тарк этди. Январдаги йиғинда шахсан Катанецнинг ўзи жамоа билан Доҳада бўлишни мақсад қилганди, аммо наилож соғлик ҳар нарсадан устун.

Натижада ЎФА тезкор қарор қабул қилиши керак бўлиб қолди ва бир нечта мураббийлар биан музокара олиб боргач, якунда Тимур Кападзе номзоди устида тўхталди. Кападзенинг тайинланишига асосий сабабчи матбуот деганлар ҳам топилди. Тўғри, матбуот Катанец соғлиғи жойида эмас, нимадир қилмасак Жаҳон чемпионатидан қуруқ қоламиз, ахир мундиалга ҳар доимгидан ҳам яқинмиз деб бонг урган бўлиши мумкин, аммо ҳеч қачон Катанец кетса фақат Кападзе бўлиши керак деб агитация қилган эмас.

Кападзенинг бош мураббий этиб тайинланиши тўлиқ ЎФА қарори билан бўлди дея оламиз. Агар матбуот таъсири билан бош мураббий ўзгариб, Катанец атайин кетказилганида ЎФА хорижлик мураббийга катта миқдорда компенсация тўлашига тўғри келарди ва бу ерда гап кичкина пуллар ҳақида бормаяпти. Катанец ўзи компенсациядан воз кечиб, ўз аризасига кўра кетишини маълум қилди ва бу қарорни ЎФА ҳам қўллади.

Бу ўринда сиз-у биздан фақат янги мураббийни қўллаб-қувватлаш ва терма жамоага бўлажак ўйинларда омад тилаш қоляпти. Ахир жамоани ким Жаҳон чемпионатига олиб чиқиши унчалик муҳим эмас-ку. Буёғига фақат тўртта ўйин қолганини ҳисобга олсак, диққатни бир жойга жамлаб шу ўйинларга тайёргарлик кўриш керак. Ҳозир терма жамоа атрофида интрига пайдо қилишнинг мавриди эмас. Бу фақат зарарга ишлайди. Ҳаммамиз бирлашиб ўз мақсадимизга эриша оламиз. Интрига ва баҳс-мунозарадан фақат рақиблар фойдаланиб қолишини унутмайлик.

Х.Холиқов.