Зарда

Ўзбекистон футболи ҳақида қарашларим шундай. Мен давлат корига яраб тургани учунгина кун кўрадиган футбол клубларини ҳурмат қила олмайман. Агар соғлом рақобат истаётган бўлсам, Олий Лигада 12 та “Обод” чемпионлик учун кураш олиб боргани яхши. Ҳеч кимга қарам эмас, кучли ҳам эмас, боқиманда ҳам эмас, профессионал ҳам эмас. Нима демоқчиман, ғирт боқиманда бўлган Олий Лига клубларингиз бошингизда қолсин!

Ҳар йили минглаб одамлар нолиб қолади, бизнинг пулимизга “Бунёдкор” қурилган, хусусий тадбиркорлар “Навбаҳор”га ёки “Динамо”га пул ўтказиб бериш керак ва ҳоказо деб. Шу яхшими? Қачондир олдинга қадам босиш учун ҳаракатда бўлиши керак клублар. Ҳаракатда бўлмаса, юраверади қўпол қилиб айтганда “осилтириб”.

Ҳаракатда бўлиши учун мухлислар ўз клубидан талаб қилиши керак. Замонавий футболда шундай. “Реал” мухлислари Пересдан ёки футболчилардан талаб қилади, ўйнамайсанми, деб. “Ливерпуль” мухлислари “Энфилд”ни ҳуштакбозликка тўлдириб ташлайди. “Арсенал” мухлислари раҳбарият истеъфосини талаб қилади. Бизда эса кўпчилик мухлислар журналистдан талаб қилади, нега ундай ёздинг, қўлингни торт, биз футболсиз қолдик ва ҳоказо.

Савол: ким футболсиз қолди? Тошкентми ёки водий? Олий Лиганинг кўп ўйинларини футбол деб ҳисоблайсизми ҳалиям? Мен ҳисобламаганим учун ҳам Европа футболи билан овунаман, шуниси яхши деб билганман. Ўйлайсизки, Тошкент клублари Олий Лигада қолгани билан Тошкентда футбол қолганми? Қолган бўлса, нега стадионда ҳеч ким йўқ? Тўғри, водийда мухлисликка гап йўқ. Аммо уларга ҳам савол бор: ўша жамоалар мухлисларга ярашадими?

Нега миллионлаб пулларни йўқ қилган одамлар ҳақида гапирмайсиз? Улар келади, кетади, келади, кетади. Сиз ва биз жойимизда тураверамиз қачон футбол одам бўларкин, деб. Одам бўлмайди, токи буни мухлисларнинг ўзи истамагунича.

Мен ЎФФ ва ПФЛни етарли даражада танқид қилган журналистман. Шу кунгача принципларимдан оғишмай меҳнат қилдим. Янги раҳбарият ҳақида ҳам бир қатор фикрлар билдириб бўлдим. Аммо оқлайдиган томонларим ҳам бор. Улар лицензиядан ўта олмаган клубларни четлаштирмоқчи ва тўғри қилади ҳам. Чунки аввалги раҳбарият талабга жавоб бермайдиган клубларни чемпионатга қўявериб, унинг расвосини чиқариб бўлган, тушуняпсизми? Ўйлайсизки, илтимос қилгани учун “ҳа, майли, ўйнайқол”, деганми? Узр-ку, мен у қадар содда эмасман.

Сиз нега ўша вақтда клубингиздан профессионаллик талаб қилмадингиз, қадрли мухлис? Нега лицензиялашдан вақтида ўтмаслиги керак?! Чунки клубдагилар билади, ПФЛни кўндириш мумкин бўлган. Энди қийин бўлаётганида, таҳликага тушиб қолган. Агар клубингизни ривожлантирмоқчи бўлсангиз, айтинг раҳбарига, профессионалларни олсин ишга. Матбуот котибининг иши кўп, ҳамманинг юмушини у қилади югурдакка ўхшаб. Ўзи қилиши керак бўлганлар эса оғзинг қани деса, қулоғини кўрсатади. Олсин футболни тушунадиганни, ОФК ва футбол талабларини билганни, тил билганни, ўқиганни, бир ишнинг уддасидан чиқа оладиганни. Ярим чала футболчиларга берилаётган йиллик пулларга ачинмайди-ю улар, керакли ишдан қисадими?

ПФЛ регламентига бўйсунмаяптими, деяпсизми? Бор гап, унисини биз ҳам чиқиб гапиряпмиз, ҳаракат қиляпмиз ҳаммаси тартибли бўлишига. Ҳозир ҳамма ўзини билиши керак бўлган давр, одам деган ақли етадиган ишга аралашгани яхши. Ҳаммага шу гапим. Мен ҳеч қачон ошпазга ош пиширишни, этикдўзга қандай чок туширишни ўргатмаганман. Таклиф беришим, сўрашим, тушуниб олишга ҳаракат қилишим мумкин, аммо ортиғи эмас.

Кўзни каттароқ очинг, ўша клуб тепасига келаётганлар сиз-у бизнинг устимиздан кулиб, қўпориб ётгандир балки кўп нарсаларни. Ўша “Нефтчи”дан, ўша “Андижон”дан талаб қилган яхши ҳаммасини тўғрила, профессионал бўл, вақтида топшир, ишинга пухта бўл — тамом, вассалом. Мен ҳозир майдондаги футбол ва атрофидаги мухлис ҳақида эмас, футболнинг ички қисми ҳақида гапирмоқдаман. Қўпол қилиб айтганда, шу кунгача Олий Лига клублари кўндаланг қўйиб, юраверган. Япония эса ОФКни бир четга суриб қўйиб, ўзи ҳар бир клубидан профессионалликни талаб қилгани учун ҳам ҳаммадан олдинда. Шу жиҳатдан келиб чиққандагина янги раҳбарият ишини қўллайман. Қўлламайдиган жиҳатларим ҳақида эса кўп айтиб турибман. Ўсайлик, ўрганайлик, изланайлик. Шу нарсаларгина “калла қўйишлар”дан сақлаб қолади.  

Жазо муқаррар бўлсагина, одамлар кўзини очади. Футболда шу принципни устун кўраман. Пора олдими, коррупционерми — жазосини олсин. Четлатилмасин фақатгина, орган шуғуллансин керак бўлса. Талабларни бажармаяптими, қўйилмасин. Ва албатта, қоидалар ҳамма учун бирдек бўлсин. Мен шунинг учун ҳам профессионал клуб бўлмаса ҳам, “Обод”ни афзал билмоқдаман. Унга пул тикадиган одам, ўша пулини назорат ҳам қилади, бели оғриб топгани учун. Аммо қолганларга пулни бўлиб бераверсангиз ва уларни бемалолхўжага айлантирсангиз, яна 10 йил уялмасдан шундай юради. Шуниси ёмон...