"Реал", "Манчестер Юнайтед" ва "Арсенал" қизиққан "шотландиялик Месси" қаерга йўқолди?

Ёш футболчилар тез ўсишади, халқ унга катта ишонч билдиради. Бироқ уларнинг кўпчилиги юқори савияли футболчи бўла олишмайди. Барри Фергюсон, Эйден Макгиди, Алан Хаттон каби футболчиларни бунга мисол қилиб келтириш мумкин. Ҳаттоки, Оливер Берк ҳам хааёлга келади. Ёш иқтидорлар катта босим остида бўлганида иқтидор ҳам уларга ёрдам беролмаслиги мумкин. Қаранг, ҳар доим ҳам юқори савияли етук футболчиларни вояга етиштириб бера олмайдиган Шотландия футбол мактаби кўп жабҳаларда мақтана олмайди.

Бироқ ҳозирда юқоридаги каби ярқ этиб порлаб чиқиб, кейинчалик "йўқолиб қолган" футболчилар орасида Райан Голдга тенг келадигани йўқ. "Данди Юнайтед"нинг собиқ футболчиси Португалия чемпионатига ўтиб кетди. Лиссабоннинг "Спортинг" жамоаси 19 ёшли футболчини сотиб олишда барчадан устун бўлиб чиқди. Мана шу иш футболчининг фаолиятига соя солди. Ёмон-ааа.

Райан Голднинг ҳозирги ҳолатини ҳисобга олиш керак, келинг тарихни бир бошидан бошлаймиз. Бу воқеа 2012 йилнинг май ойида содир бўлганди. У чемпионатнинг сўнгги турида "Мазервилл"га қарши ўйинда Жонни Расселнинг ўрнига майдонга тушди ва 3 дақиқагина ўйнади.

Абердинлик йигитча ўша вақтгача ҳали бирор марта ҳам таркибда кўриниш бермаганди. Кейинчалик мураббийлар штаби унга умид билдириб, ўйинлар қайдномасига кирита бошлашди. 

2013/14 йилги мавсумда у асосий таркибнинг тўлақонли аъзосига айланди. Унинг бўйи 164 см, жисмоний жиҳатдан ҳам кучли эмасди. Бироқ рақиб ҳимоячилари унинг тезлиги, техникаси ва дриблингига ҳеч қандай чора топа олишмасди. Шотландия футболи ҳар доим бир жиҳат - футболчиларининг жисмоний тарафдан кучли эканлиги билан ажралиб турарди. Голд эса келажак учун жуда яхши "маҳсулот" эди. У техника, майдонни кўра олиш, антиқа қарорлар, ўйинни яхши ҳис қилиши билан бошқалардан ажралиб турарди. У шундай сифатлари билан мураббий-у, мухлисларнинг эътирофини қозонганди.

Испания футболида бундай ёшлар учун жуда яхши эди. Шу боисдан шотландиялик футболчида умидлар пайдо бўлди.

Табиийки, бундай типдаги футболчи ОАВнинг назаридан четда қолмасди. Маҳаллий журналистлар уни "шотландиялик Месси" деб атай бошлашди. Ўша мавсумда ярим ҳимоячи 32 учрашувда майдонга тушиб, 6 гол киритганди, жамоасининг Шотландия кубогини қўлга киритишига катта ёрдам берганди. Райан Голд кубок ярим финалида "Рейнжерс"га қарши ўйинда яққол кўзга ташланди. У Глазго шаҳри жамоаси дарвозасига 2 гол киритганди. Якуний ҳисоб - 3:1.

Унинг ўйинлари раҳбариятга шундай ёқардики, буни қисқа муддатда икки марта маоши яхшиланган шартнома таклиф этилганидан билсак ҳам бўлади. Голд "Шотландиянинг энг яхши ёш футболчиси" соврини учун ўтказилган сўровномада 2-ўринни эгаллади. Бундай юқори даражадаги совринни у айни дамда "Ливерпуль"нинг чап қанот ҳимоячисига ютқазиб қўйди. Бу Эндрью Робертсон эди.

Кейинчалик шов-шувли трансфер амалга ошди. Матбуот хабарига кўра, Райаннинг хизматларига "Реал", "Манчестер Юнайтед", "Арсенал" ва "Эвертон" каби жамоалардан қизиқишлар бўлган. Бироқ Лиссабоннинг "Спортинг" жамоаси футболчини 3 млн евро эвазига сотиб олди. Аммо ушбу трансфер футболчи учун фойдага эмас, зарарга ишлади. Голднинг фаолиятида катта инқироз кўзга ташланди.

Голднинг ўзи "Спортинг"га кўчиб ўтишга рози бўлган. У ёшлар жамоасида ўйнаши керак эди. Ўша таркибда у Вильям Карвалью, Адриен Сильва, Жоау Сильва ва Андре Мартинг каби футболчилар билан рақобат қилиши керак эди. Биринчи мавсумда у фақатгина 5 учрашувда майдонга тушди.

Иккинчи мавсумда эса уни бутунлай эсдан чиқаришди. Райан фақат "Спортинг Б" таркибида ўйнади. Ўша даврда жамоани Марку Сильва тарк этди ва бош мураббийликка Жорже Жезуш борди. Голдда ўйин амалиёти жуда кам эди, "Спортинг" ўшанда бир неча футболчилар билан хайрлашишга тайёр бўлиб турганди. Жамоа уни бошқа клубга ижарага бериб юборди.

Учинчи мавсумда Голд "Витория"га борди. Сетубал жамоаси январь ойида "Спортинг"ни Португалия кубогидан чиқариб юборди. Ўйинда яхши ҳаракат қилган футболчи яна Лиссабон жамоаси таркибига қайтди. "Спортинг"дагилар эса Голдни асосий таркибга қўйиш вақти етиб келганини сезишди. Бироқ яна "Спортинг Б" таркибида.

2015/16 йилги мавсумда Голд "Daily Mail"га берган интервьюсида: "Спортинг" раҳбариятига мени бошқа жамоага ижарага бериб юборишни сўраган эдим. Улар йўқ деб жавоб беришди. Улар мени ўз жамоалари таркибида кўришни хоҳлаётганликларини айтишди. Лиссабон жамоаси ҳар доим ҳам ёш футболчилар учун менга сарфланган маблағни ишлатиб юборишмас экан. Шу боисдан мени кетказиб юборишмади", - деди Голд.

Барибир у "Авеш"га кўчиб ўтди. У айни дамда жамоанинг муҳим футболчиси эмас, бироқ бу мавсумда 21 учрашувда майдонга тушишга улгурди.

Голд Шотландия халқининг ишончини оқлай олмади. "Спортинг"га ўтиш эса, унинг фаолиятига жиддий зарар келтирди.

Райан айни дамда 22 ёшда. Бироқ ҳали ҳам кейинги фаолиятини яхши йўлга солиб олишга вақт етарлича. "Шотландиялик Месси"да яхши потенциал бор, аммо у буни қандай қилиб ишлатиш кераклигини билмаяпти.

Миржалол Норматов таржима қилди