Бугун менинг туғилган куним!

Сарлавҳаданоқ тушуниб олган бўлсангиз керак, бугунги қахрамонимизни шунчаки танлаганимиз йўқ. Бугун менинг, э йўғе унинг туғилган куни! 

МАРЕК ГАМШИК
Туғилган санаси: 1987 йил 27 июль
Миллати: словак
Амплуаси: ярим ҳимоячи

Жаҳон Чемпионати-2010 иштирокчиси. (Мусобақанинг 1/8 финалига етиб борган Словакия термаси сардори)
Европа Чемпионати-2016 иштирокчиси. 
"Наполи" таркибида икки карра бронза ва икки карра кумуш медали соҳиби. Икки карра Италия Кубоги ва бир маротаба Италия Суперкубоги соҳиби. 

Словакиянинг 2009 ва 2010 йиллардаги "энг яхши футболчиси".

Италия футболига бефарқ бўлмаган мухлислар яқин ўтмишдаги Гамшекни яхши биладилар. Шу сабабли, бугун биз кўпчилик билган Марек Гамшик ҳақидаги кўпчилик билмаган маълумотлар тўғрисида сўз юритамиз.

Марек Гамшик 1987 йилнинг 27 июлида соат 18:30да Чехословакиянинг Банска-Бистрица шаҳрида Рихард Гамшик ва аёли Рената Гамшекнинг оиласида дунёга келади. Рихард Гамшик профессионал футболчи бўлган ва Марекнинг она шаҳри жамоаси "Дуклу" сафида, автофалокат туфайли фаолиятини якунлагунга қадар майдонга тушган. Онаси Чехословакия гандбол терма жамоаси шарафини ҳимоя қилган. Марек туғилганда унинг ота-онаси бор-йўғи 18 ёшда бўлишган. Набираси таваллуд топгунга қадар Марекнинг бобоси унга бутсқ сотиб олади. Шунингдек, Гамшикнинг бир синглиси бор. Михаэла ҳам онаси каби гандболчи бўлган, аммо юрагидаги муаммолар туфайли спорт билан эртароқ хайрлашишга мажбур бўлган.

Марек 4 ёшга тўлганда отаси уни «Юпи Подлавице» футбол клубига олиб боради. Машғулотга ота-онаси билан қатнаган болакай учун ягона ўйинчоқ футбол тўпи бўлган. Орадан бир йил ўтиб у болалар турнирининг энг яхши футболчиси номига лойиқ кўрилади. Кўпинча Марек Гамшик ўзидан ёши катта футболчиларга қарши тўп тепган, лекин ўшаларнинг орасида ҳам фаоллиги ва чаққонлиги билан яққол ажралиб турган. 1997 йили Марек жамоаси билан Германияда ўтказилган мусобақада зафар қучади. Клуб 18 та гол уради ва бирор марта ҳам ўз дарвозасидан гол ўтказмайди. Қахрамонимиз ҳисобига урилган голларнинг 33 фоизи, яъни 6 гол ёзилади. 1998 йил Банскобистрицкий ўлкаси чемпионати доирасида Дольна Стрехова водийси жамоаси дарвозасига Марек Гамшек 16 та гол уришга эришади. Бу рекорд ҳозиргача янгиланмаган. 1998/99 йиллар мавсумида Марек 38-ўйинда 111 та (!) гол киритади. 

Гамшикдаги юксак иқтидор "Спарта" жамоаси вакиллари эътиборини тортади ва уни Чехияга таклиф қилишади. 14-ёшли Марек қийинчиликсиз кўрикдан ўтади, аммо бола  янги жамоага ўтиши учун Марекнинг отаси ёки онаси Прагада иш жойига эга бўлиши зарур эди. Белгиланган вақтда бу амалга ошмайди ва Гамшик "Прага"га эмас, бир неча ҳафта ўтиб Братиславанинг "Слован" клубига кўчиб ўтади.

"Слован"га Марек бобоси туфайли бориб қолади. Кўрик давомида учта ўйинда ўзининг ишончли ўйини билан ажралиб турган Марекни «Слован» ёшлар жамоаси мураббийи Игор Бобик клубда олиб қолади. Аммо шу ерда бир муаммо пайдо бўлади. Гамшикнинг собиқ жамоаси «Юпи» футболчи учун пул талаб қила бошлайди. Қонунга мувофиқ «Слован» 125 минг крон (Словакия пул бирлиги) тўлашга мажбур эди. Аммо молиявий муаммолар қийнаётган «Слован»га бу ортиқча бош оғриқ эди, шунда ушбу маблағни футболчининг отаси тўлаб беради. У ўзининг "Felicia" русумли машинасини сотади, дўстларидан қарз олиб туради ва ўғлининг собиқ жамоаси "оғзини ёпади". 2002 йилнинг 6 августида Марек Гамшик расман «Слован» футболчиси деб эълон қилинади.

Янги жамоадаги дастлабки кунлар оғир ўтади. Марек бор-йўғи 15 ёшда ва ўзи учун буткул бегона шаҳарда, ёлғиз ўзи қолиб кетади. Лекин уддабурон Гамшик тинмай меҳнат қилади ва бир неча ой ўтиб, Словакия ўсмирлар термасига чақирилади. "Кўклар" таркибида қахрамонимиз ўсмирлар ва ёшлар ўртасида чемпионатлар ғолиби бўлади. Бунгача "Слован" бундай натижага 14 йил олдин, ўша машҳур Петер Дубовский ўйнаган вақтлар эришганди.

2004 йил 24 июлида 16 ёш ва 362 кунлик Марек Гамшик "Слован" асосий таркибида майдонга тушади, рақиб иккинчи дивизион вакили "Земплин" клуби эди. Гамшикнинг ўша дебют учрашувини хатто Словакия президенти Иван Гашпарович стадиондан кузатган. 7 августда эса Марек "Татран" билан ўйинда жамоаси учун биринчи голини уради.

2003 йил охирларига келиб, Словакия ёшлар термаси футболчиси Марек Италиянинг "Брешия"си эътиборига тушади. Шундан сўнг, италияликлар Гамшик ва мураббийи Юрай Венглошни шаҳар ва машғулот базасидаги шароит билан таништиришади ва қисқа вақт орада шартнома имзоланади. Унга кўра, Гамшик 2005 йилнинг ёзида, 18 ёшга тўлиши билан, "Брешия" футболчисига айланади. Шу жойда Марекнинг омади чопади ва Италияда футбол қоидаларига киритилган ўзгартириш сабабли, футболчи ўша йилнинг ноябрь ойидаёқ Италияга кўчиб ўтади. "Брешия" футболчи учун бор-йўғи 60 минг евро маблағ сарфлайди.

Аввалига Марек ўсмирлар жамоаси сафида майдонга тушади. Ўша пайтларда италияликлар хатто унинг фамилияси қандай ёзилишини ҳам билишмас эди. Маълум вақтдан сўнг, Гамшик жамоанинг энг яхши ўйинчиларидан бирига айланади ва "Corriere dello Sport" нашрида ёш футболчи ҳақида мақола чоп этилади.

2005 йилнинг 20 мартида А сериянинг "Кьево"га қарши ўйинида Марек Гамшик асосий жамоа сафида дебют учрашувини ўтказади. Ўшанда 17 ёш ва 236 кунлик словак матчнинг 65-дақиқасида майдонга тушади, бироқ жамоасини мағлубиятдан қутулиб қолишига ёрдам бера олмайди ва "Брешия" 3:1 ҳисобида зафар қучади. Шу тариқа, Гамшик ҳамюртлари Милош Глонек ва Вратислав Грешкодан кейин А серияда майдонга тушган 3-словак бўлади. Ўша мавсумни "Брешия" оҳиргидан битта юқори поғонада якунлайди ва B серияга равона бўлади.

Янги мавсумда Марек 17-рақамни танлайди ва майдонга сезиларли даражада кўпроқ тушади. 2006 йилнинг 11 январида Марек "Брешия" таркибидаги биринчи голини киритади. Бу ҳодиса Итали Кубогининг 1/8 финали, "Милан" билан баҳсга тўғри келади. 

Ўйин 4:3 ҳисобида "Милан" фойдасига ҳал бўлади ва "Брешия" мусобақани тарк этади. Ички чемпионатда ҳам омадсиз иштирок этган клуб, якунда 10-ўринни банд этади. Италия жамоасидаги ўзининг иккинчи мавсумида Марек 28 та учрашувда майдонга тушади (24 таси B серияда ва 4 бор Италия Кубогида) ва 1 бор рақиб дарвозасини ишғол этади. 

Кейинги мавсумни асосий таркибнинг муқим ўйинчиси сифатида бошлаган Гамшик бир неча бор муҳим голлар уришга муваффақ бўлади. Улар орасида Кубокда "Милан" дарвозасига урилган яна бир голни эътироф этиш лозим. Футбол ишқибозларига сир эмас, ёш иқтидорлар айнан кучли жамоаларда ўзини кўрсата олганидан сўнг эътибор кучаяди. Ўша йилнинг ноябрь ойида "Ливерпуля", Москванинг ЦСКА ва Донецнинг "Шахтёр" клублари  скаутлари "Брешия"нинг "Мантова" билан учрашувини, жумладан, ярим ҳимоячини бевосита иш устида кўриш учун ташриф буюришади. Тез орада қизиқувчилар қаторига "Челси" ва "Манчестер Юнайтед" ҳам қўшилади. "Брешия" мавсумни 6-ўринда тамомлайди ва Марек янги мавсумни янги жамоада бошлаши деярли аниқ бўлиб қолади. Ёзда Марекни ўз таркибида кўриш истагини "Шахтёр" ва 6 йиллик инқироздан қутулиб, А серияга қайтган "Наполи" билдиради. Марек Италияда қолишни мақул кўради ва Неаполь жамоаси билан 5 йиллик шартнома имзолайди. Трансфер нархи 5,5 миллион еврони ташкил этади. "Брешия» таркибида Гамшик 74 ўйинда майдонга тушади ва 12 гол киритади. Эътибор бердингизми, ваҳима қилса арзийдиган кўрсаткич эмасдек ва ўзимизнинг Олий Лигамиздаги ўйинчилар ҳам бу натижани такрорлай оладигандек гўё. Лекин, аммо, бироқ... У Италияда шу ишни амалга ошира олди ва яна такрорлаймиз, гранд жамоалар билан ўйинда урилган голларни кўпроқ мутахассис эътироқ этади ва узоқроқ вақт эсда қолади. 

"Наполи"да ҳам 17-рақамни танлаган Марек, сотиб олинган нархи бўйича кимсан Диего Марадонадан сўнг, клуб тарихида иккинчи ўринни банд этади.Янги жамоаси сафидаги дебют 2007 йилнинг 15 августида рўй беради. Ўша учрашувда "Чезена" 4:0 ҳисобида таслим этилади. Марек эса биттадан гол ва ҳал қилувчи пас соҳибига айланади. Чемпионатнинг 3-турида Марекнинг "Сампдория" дарвозасига урган голи ғалаба келтиради. Бир нечта ўйиндан сўнг ёш футболчи яна манчестерликлар оромини ўғирлайди. Маълумотларга ишонсак, "МЮ" ўшанда Марек Гамшик учун 16 - 18 миллионов евронинг баҳридан ўтишга тайёр бўлган. Мавсумни "Наполи" 8-ўринда якунлашади ва Интертото Кубоги йўлланмасига эга бўлишади. Марек эса 37-учрашувда майдонга тушиб, 9 та гол уришга эришади. Мавсум оҳирига бориб футболчига Лондондан "совчи" келади. "Челси" раҳбарияти Гамшик учун 20 миллионов евро таклиф қилади, лекин бу трансфер амалга ошмай қолади. 

Кейинги мавсумнинг 7-турида "Наполи" уйда "Ювентус"ни қабул қилади. 

0:1 ҳисобда ортда қолаётган жамоа Гамшик ва Эсекьель Лавессининг голи эвазига иродали ғалабага эришади ва Диего Марадона давридан бери илк бор А серия пешқадамига айланади. 2009 йил январь ойида энди Миланнинг "Интер" клуби футболчи учун 40 миллион евро ёки Эстебан Камбьяссо ва Хулио Рикардо Крусни алмашиш ҳақида ўйлаётгани ҳақида гап-сўзлар тарқайди, лекин келишув амалга ошмайди. Айнан Марек Гамшик Италия (А серия)нинг "Энг яхши ёш футболчи"си номига лойиқ кўрилади. Курашда у Марио Балотелли ва Себастьян Жовинкони ортда қолдиради. Шу тариқа, Гамшик бу номга эришган биринчи чет эллик футболчи бўлади. 

Оҳирги вақтларда Марек Гамшикни германиялик Марко Ройсга ўхшатишмоқда. Нега дейсизми? "Боруссия"да ўзини яхши тарафдан кўрсатган ҳамма футболчилар бошқа жамоага ўтиб кетяпти. Фақат Ройс уларни "уйдан" кузатиб қўймоқда. Шунга ўхшаш вазият Неаполда ҳам кузатилмоқда. 

Лавесси, Кавани ва куни-кеча Игуаин жамоани тарк этди. Бир неча ой аввал тенги йўқ ҳужумчи, жамоа етакчиси, мухлислар ёқимтойи бўлган Гонсало бугун сал кам "Неаполь халқи душманига" айланиб улгурди. Уни кечагина кўкларга кўтариб, мақтаётганлар бугун "ширин" гаплар билан тилга олишмоқда. 

Гамшик эса ҳамон "Наполи" аъзоси. Бугунги даражага етишида муҳим роль ўйнаган жамоа билан бирга. Йиллар ўтиб, агар словак фаолиятини Неаполь шаҳрида якунласа, балки у ҳам тарихга кирган машҳур футболчилар, садоқат тимсоллари қаторидан жой олар.  

Кўпроқ пул таклиф қиладиган жамоа чиқса, эски қадрдонларга хайр дейиш, ёки клубда қолиш ҳар бир футболчининг шахсий иши. 

Бугунги кунда жамоасига Жижи Буффон, Райан Гиггз, Хавьер Занетти, Карлес Пуйоль, Жон Терри, Филипп Лам, Паоло Мальдини, Франческо Тотти каби садоқатли футболчилар анқонинг уруғи ва буни талаб қилишга ҳаққимиз йўқ. Севимли жамоамизни бирор етакчиси тарк этса, сиқилганимизнинг ҳам, уни ортидан "чиройли" гап айтганимизнинг ҳам фойдаси йўқ.  

Ким билади дейсиз, "танаси бошқа дард билмас" деганларидек, балки ҳамма ўз вазиятига қараб иш кўрар. Лекин "иккита янги дўстдан, битта эскиси яхши" деган гапни эшитгандим. Бу борада ҳамманинг фикри ҳар хил бўлиши табиий. Нима бўлганда ҳам асабингизни ва яқинларингизни асранг!          

Омонжон Тўхтамирзаев