Искандеров.... У ҳақида икки оғиз, Рашидов ҳақида ҳам

Худди шундай саволларга жавобни 2008 йилда ҳам берар эдик. Ким кучли, Аҳмедовми ёки Жепаров? Ундан аввал ҳам талашиб тортишган, ким кучли Қосимовми ёки Шквирин? 

Одил Аҳмедовнинг таклифига биноан "Анжи" - "Ганновер" ўйинини томоша қилиш учун 2013 йилнинг 14 февралида Москвага борган эдим. Ўйиндан кейин Одил жамоаси билан Испанияга, мен унинг энг яқин дўсти Содиқ билан Тошкентга қайтгандим. Содиқ ҳам интернат тарбияланувчиси бўлиб, фаолиятини "Сўғдиёна"да ўтказган. Аммо футболчилик фаолияти силлиқ кечавермагач, тугатишга қарор қилди. Ҳозир ёдимда йўқ, аммо ўша пайтда, ҳеч ким Рашидов деган футболчи ҳақида билмаган пайт, мен Содиқ билан у ҳақда гаплашиб келдим. Статистикага назар ташласангиз, 2012 йил Рашидов биронта ўйинда майдонга тушмаган. Бизнинг суҳбат эса 2013 йилнинг 16 февралида бўлган.

Содиқ шундай деганди:

- "Бунёдкор"да Сардор Рашидов деган футболчи бор. Мен "Сўғдиёна"да ўйнаб юрган пайтим, у ўринбосарлар сафида фаолият олиб борар эди. Яқинда ўйинини кўрдим. Анча пасайибди. 5 йил аввал (2008 йил назарда тутилган) жуда ҳам кучли эди. Афсуски, унга у пайтлар ҳеч ким эътибор қаратмади. Ҳаттоки "Сўғдиёна"нинг асосий таркибида ҳам. 

Ундаги истеъдод кеча пайдо бўлиб қолмади

Келинг, шу ерда тўхтаб турамиз. Бу мақола анча чалкаш кўринишга эга бўлади. Анчадан бери мақола ҳам ёзмай қўйгандим. Энди навбатни Жамшид Искандеровга берамиз.

Сардордан фарқли равишда Жамшидни 12 ёшидан биламан. "Пахтакор"ни 1993 йилда туғилган тарбияланувчилари ҳақида кўп ёзганман. Ҳақиқатдан ҳам, ўша пайтда Жамшид жуда кучли ўйинчи эди. Кеча ўйин тизгинини ўзгартира олган Жамолиддин Машарипов иккиси ажойиб тандем ҳосил қилишарди. Уларнинг иккиси бир вақтда асосий таркибга қўшилишди, фақат Жамшидни ўйини Жалолиддинникидан сал яхшироқ чиқди. Натижада 2013 йил Жамшид терма жамоадан ортмади, Жалолиддин эса ҳаттоки "Пахтакор"ни асосий таркибига тушмай қўйди. Бунинг ўзига хос сабаблари бор, бу ҳақда ёзиб ўтирмайман. 

19 ёшли Искандеров 2012 йил олий лигада 4та ўйинда майдонга тушган. Рашидов эса 2013 йилга келибгина, олий лигадаги дебютини нишонлади. Аммо у Жасур Ҳасановнинг соясида қола бошлади, 2014 йил Ҳасанов "Локомотив" аъзосига айланди ва Рашидовнинг елкасига шамол тегди. Бу пайтда Искандеровга халақит қиладиган ҳеч нима йўқ эди. Ўйнаса бўлгани, асосий таркибдан жой бор. Аммо шу ерда битта лекини пайдо бўлди. Ёшлар ва олимпия терма жамоасининг кети узилмас йиғинлари. Рашидов кеч кўзга ташлангани сабаб, у ўз пайтида ўрин олиши мумкин бўлган олимпия терма жамоасига жалб қилинмади, у ёшлар терма жамоаси билан йиллар давомида юриб клубидан узилиб қолмади. У захирада ўтириб бўлса-да, "Бунёдкор"дан узоқлашмасдан, ўша фалсафада ўса бошлади. Натижасини бугун кўриб турибмиз. 

Кўпчилик савол беради, нега ёшлар ва ўсмирлар терма жамоасида юлдуз бўлган футболчилар кейинчалик йўқ бўлиб кетишади, нега аксинча бирон бир терма жамоага жалб этилмаган ўйинчи кейинчалик зўр бўлиб кетяпти? Жавоби оддий бунинг ахир! Футболчи ўз клубидан узилиб қолганидан кейин, ёшлар ва олимпия терма жамоасидаги ёши ўтгач кимга керак бўлади? 

Аббос Махситалиевни ўсмирлардан ёшларга, ёшлардан олимпияга, орада МТЖга сарсон қилдик. Бугун унинг "Пахтакор" асосий таркибидан ўрин олмагани сабаби клубда эмас, тизимда. 

Уни эса авайлашимиз керак. Шунда МТЖда ас қотади

Ўзбекистон футболи энди оёққа туряпти. Биз эса бир йўла ўсмирлар ва ёшлар терма жамоасининг ЖЧга чиқишини истаймиз. Ўша йилнинг ўзидаёқ олимпия терма жамоасини Олимпиадага боришини истаяпмиз ва МТЖнинг ЖЧга боришини хоҳлаяпмиз. Четдан қаранг, биз биттада 4та вазифани уддалашга қодирмизми? Йўқ! Йўқ экан, нега улардан бирини танламаймиз? Ёки Искандеров ва Махситалиев каби футболчиларни ёшлар ва олимпия терма жамоасида олиб юраверайлик-да, кейин улардан воз кечайлик ва у нима учун ўз клубида яхши ўйнамаяпти демайлик. МТЖга ҳам бормасин, чунки ўз клубида кейинчалик ўйнаб кета олмайдиган футболчи кейинчалик МТЖдан ҳам четга чиқиб қолади. Ёки бошқа йўли бор, футболчи ўз клуби сафида шуғуллансин. Йиғинларга жалб этилмасин. Агар ёшларимиз ЖЧга чиқиб қолса, марҳамат фақат ЖЧГа бориб келсин. Япон ва корейслар шундай қилишяпти-ку?! Яхшиси футболчи ўз клубида ОЧЛда ўйнасин, бир бўлимдан кейин захирага чиқиб кетмасин. Осиё чемпионатидан кейин барча ўз клубига кетиб ОЧЛга тайёргарлик кўраётган пайт, 1993 йилда туғилган футболчилар биз учун қимматга тушган Таиланддаги мусобақага кетдилар ва у ердан руҳий босим билан қайтдилар. Ўтган йили Жамшиддан кучсиз дея эътироф этилган Машарипов кеча ундан яхшироқ ўйнади. Сабаби, у тўлиқ клуб билан йиғин ўтказди. Искандеров эса клуб билан бўлган бўлса, 1 ҳафта бўлди. Клуб у сиз мавсумга тайёргарлик кўрди ва у сиз янги мавсумга шаклланди. 

ОЧЛ терма жамоамиз учун қанчалик муҳим? Бу йил чемпионат сал қизийди. Сабаби энди 4-ўрин эгаси ҳам ОЧЛга чиқиш имкониятига эга бўлади. Бу дегани, кучли учликдан ташқари ўринлар учун ҳам кураш кетади дегани. Бугунги кундаги таркибдан келиб чиқса, "Олмалиқ" ва "Нефтчи" шу ўринлар учун курашиши мумкин. Агар ОЧЛда яхши қатнаша олсакгина 2017 йилда ҳам шундай кўринишдаги квотага эга бўламиз. ОЧЛда яхши қатнашиш учун эса футболчилар клубларида асосий таркибда шуғулланиши керак. Агар 2017 йили ҳам шу квоталарни сақлаб олсак, демак чемпионатимиздаги 4 ўрин учун кураш 2018 йилга қадар давом этади. Бу битта цикл, ЖЧ цикли. Кучли чемпионат, бу кучли терма жамоа дегани. Кўряпсизми, футболда ҳамма нарса занжир каби бир-бирига боғлиқ. Лекин ўша занжирни бир-бирига улай олмаяпмиз.

Ҳозир олимпия терма жамоамиз Вьетнамга кетишга ҳозирлик кўряпти. Ундан ўтиб Бангладешда саралаш ўйинлари бўлиб ўтади. Биз Бангладешдаги саралаш ўйинларига шунчалик тайёргарлик кўряпмизки, худди Олимпиаданинг ўзига кетаётгандек. Аслида бугунги кундаги кучимиздан келиб чиқиб, Бангладешга шундай бориб биринчи ўринни қўлга киритиб келишимиз керак. Агар шу ишни қила олмасак, Олимпиадага боришдан нима наф? Бангладешдаги турнир, бу рақиб кучининг патир учидан бир чимдин хамири холос. Асосий кучлар Қатарда йиғилади, Қатарга эса тайёргарлик кўришимиз керак, лекин бу бошқа мавзу. Шунчаки клубини асосий таркибидан жой олиб турган болаларни ҳадеб у шохдан бу шохга қўндиравериш ҳам яхши эмас. Менга учта ҳовлига кўчавериб бир хил мева берган дарахтни айтинг, қайтиб мақола ёзмай. Дарахт бир жойда кўкаради.

Футболчилар билан кўп гаплашаман, терма жамоа уларни зериктириб юбориши керак эмас. Терма жамоани соғиниб яшашлари керак. Улар эса соғинишга улгурмаяптилар. Соғиниб турган болани майдонга тушириб юборинг, қўпол қилиб айтганда "ғажиб" ташлайди. 

Энди юқоридаги савол, ким кучли Рашидовми ёки Искандеров? Буларни тенглаштирмаган бўлардим. Иккиси ҳам кучли, икксининг ҳам устун ва камчиликлари бор. Муҳими, уларнинг иккисидан МТЖда фойдалана олиш. Ундан муҳими эса, уларнинг қандай сифатда МТЖга етиб келиши. 

Яхши ҳамки, ўз пайтида Рашидов кўзга ташланмаган экан. Акс ҳолда у ҳам йиллар давомида аввал ёшлар, кейин олимпия терма жамоасида юравериб ҳозир ўртамиёна футболчига айланиб улгурган бўларди. Лекин танганинг иккинчи томони ҳам бор. Содиқ айтганидек, нега уни 2007 йил кўришмади? 2007 йил Руни каби вундеркинд сифатида ОКга борганидами? Ўша йилнинг ўзидаёқ бирон бир чемпионатга кетганида аллақачон ҳозир Европанинг гранд клубларидан бирида бўларди. Нега уни ёш футболчи сифатида 2011 йилги ОКда кўрмадик. Бизда селекция йўқ, ўз пайтида Одилни ҳам 2007 йилги ОКга олиб кетишмаган. Йўқотиладиган ҳар бир 4 йил катта муддат. 

Хуллас, бугунга айтмоқчи бўлганларим шулар, ўйлашингиз учун вақт кетди...

Нодирхўжа Юлдашев